İyi polis kötü polis: Yağ ve şeker hakkında az bilinen gerçekler
Şekerin ve yağ çeşitlerinin vücuda etkilerini öğrenin, tercihlerinizi ona göre yapın!
Kilo vermenin anahtarının yağ tüketimini azaltmak olduğu düşünülse de artık biliyoruz ki diyetten tüm yağları çıkarmak hiç sağlıklı değil. Kilo vermek için yağlara tamamen veda etmek zaten etkili de değil. Çünkü araştırmaların da desteklediği üzere, diyette sağlıklı yağlara miktarına dikkat ederek yer vermek hem zayıflamaya yardım ediyor, hem de sağlık üzerinde olumlu etki gösteriyor. Hatta az yağlı bazı gıdalar sağlığımıza zarar verebiliyor.
Market raflarında karşılaştığımız ve sağlıklı olduğu öne sürülen yağsız ya da çok az yağlı gıdaların içinde birçok koruyucu madde ile katkı maddeleri bulunuyor. Daha lezzetli hale getirmek için bu gıdalara yüksek miktarda ekstra şeker eklendiği de biliniyor. Eklenti şekerse vücuda yağdan daha çok zarar verebiliyor ve birçok hastalığa zemin hazırlıyor. Bu noktada besinlerde kullanılan şeker miktarı ile yağ çeşitleri ve oranlarına dikkat etmek sandığımızdan çok daha önemli hale geliyor.
Sağlıklı ve sağlıksız yağ kaynakları
Vücutta sindirimi daha yavaş gerçekleşen yağlar tokluk sürelerinin uzamasını sağlıyor. Bu durum da elbette iştah kontrolünü destekliyor. Avokado, zeytinyağı ve badem gibi besinlerde bulunan doymamış yağ asitleri kalp sağlığını olumlu etkilerken aynı zamanda kolesterol seviyelerini düşürüyor ve iltihaplanmayı azaltıyor. Bu tip sağlıklı yağlar aynı zamanda beyin fonksiyonlarının da gelişmesini sağlıyor.
Yüksek derecede işlenmiş gıdalarda bulunan yağlar sağlığınız için oldukça zararlı. Çünkü işlenmiş gıdalarda bulunan trans yağlar ve hidrojene edilmiş bitkisel yağlar kalp sağlığını tehlikeye atarken diyabet riskini de artırıyor.
Burada dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da şu: Kilo verme sürecindeyken sağlıklı yağların tüketim miktarını da sınırlamanız gerekebilir. Burada günlük almanız gereken kalori miktarını göz önünde bulundurarak porsiyon kontrolü yapmanız en mantıklısı olacaktır. Almanız gereken günlük kalori miktarına ilişkin "Artık açıklığa kavuşmalı! Günlük ihtiyacımız nedir?" başlıklı yazımıza bakmayı unutmayın.
Avokado, yağlı balıklar, zeytinyağı, Hindistan cevizi yağı, yağlı tohumlar ve badem, ceviz gibi sert kabuklu yemişler yukarıda yer verdiğimiz olumlu etkileri barındırdığından güvenerek diyetinizde yer verebileceğiniz sağlıklı yağları içeren besinler arasında.
Şeker tüketiminin olumsuz etkileri
Şeker çoğu hastalığın nedeni olan iltihaplanmayı (enflamasyon) tetikliyor. Uzun süreli yüksek enflamasyon seviyelerine sahip olmak da otoimmün bozukluklarına, kalp hastalıkları ve diyabet gibi birçok kronik hastalığa yol açabiliyor.
Son zamanlarda yapılan araştırmalar da fazla miktarda eklenmiş şeker tüketimiyle kanser arasında bağlantı olduğunu ortaya koyuyor. Bunun sebebi şeker tüketiminin obeziteye zemin hazırlaması ve obezitenin birçok kanser türü riskini artırması olarak özetlenebilir. Şeker obezitenin yanı sıra insülin direnci ve metabolik hastalıklarla, dolayısıyla kronik hastalıkların birçoğuyla doğrudan ilişkili. Aynı zamanda beynin ödül ve zevk mekanizmasını kontrol ederek nörotransmitter olan dopamin bileşeninin salınımını uyaran şeker ciddi bir bağımlılığa da sebep olabiliyor.
Şeker ihtiyacınızı karşılayabileceğiniz en sağlıklı besinler meyveler. İçeriğinde doğal şeker bulunduran meyve çeşitleri şeker emilimini azaltan, sağlık için çok önemli faydaları olan lif, mineral ve vitamin ihtiyacının önemli bir kısmını karşılıyor.
