Bul
App Store Google Play

Diyetkolik'i telefonunda kullan

sitede bul
Reklamsız Kullan
facebooktwitterlinkedinwhatsappmail
Diyabet Koçu Neslihan Sipahi 17.05.2021 3 dakikada okunur
yorumlar
0
kaydet

Çölyak hastalığı nedir?

Çölyak hastalığıyla nasıl baş edilir?

Çölyak hastalığı nedir?

Çölyak, glüten içeren gıdalar tüketildiğinde immün mekanizmanın tetiklenmesiyle oluşan enteropatidir. Bu hastalıkta genetik faktörlerin etkisinin yanında çevresel ve immünojik faktörler de etkili olmaktadır. Gluten tüketiminden sonra mukoza hasarı görülür, sindirim tam olarak gerçekleşemediği için vücut anormal tepkiler verir. Çölyak hastalığının tedavisi, glütensiz diyet uygulamasıdır. Bazı durumlarda çölyak hastalığı asemptomatik olabilir ya da hafif belirtiler verdiği için anlaşılmayabilir. Hastalığın ilerlemiş safhalarında belirtiler çok yüksek olacağından mutlaka tedaviye başlanmalıdır. Çölyak hastalığının tanısını koymak için kan testleri yapılmaktadır.

Çölyak Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

  • En yaygın görülen belirtiler; karın ağrısı, şişkinlik, yağlı ishal, kabızlık, kilo kaybı, kusma vb sindirim sistemi rahatsızlıkları
  • Atipik belirtiler; halsizlik, solukluk, dilde yanma, ses kısıklığı, depresyon bulguları, epileptik nöbetler, hormon seviyelerinde dengesizlik, eklem bozuklukları, ağız içinde aftlar, dikkat bozukluğu ve dermatitis herpetiformis gibi deri hastalıkları

Çölyak Hastalığı ve Diyabet İlişkisi

Diyabet, yüksek kan şekeriyle karakterize bir hastalıktır. Tip 1 ve Tip 2 diyabet olmak üzere ikiye ayrılır. Tip 2 diyabette pankreastan salgılanan insülin vücutta kullanılamaz ve kan şekerinde bozulma görülür. Tip 1 diyabette ise pankreastaki beta hücrelerinin bozulmasına bağlı olarak insülin üretimi yapılamaz, otoimmün bir hastalıktır. Tip 1 diyabette insülin üretimi gerçekleşmediği için insüline bağımlı diyabet olarak da adlandırılır.

Tip 1 diyabetli hastalarda yapılan araştırmalarda; özellikle tip 1 diyabetli çocuklarda tanı yapıldıktan 1-2 yıl sonra çölyak oluşumu gözlemlenmiştir. Her iki hastalığın da genetik-otoimmün patogenez temellerine dayanmasından dolayı birliktelikleri görülmektedir. İnce bağırsak mukozasına ve pankreas adacık beta hücrelerine otoimmün ataklar içerir. Tip 1 diyabetli hastalarda tanı konulmamış çölyak hastalığı varlığında; dengesiz kan glukoz seviyeleri, artan retinopati riski, sürekli hipoglisemi atakları ve büyüme geriliği görülebilir. Tüm bunlar zayıf glisemik kontrol ile sonuç verir. Diyabetli hastalarda mutlaka çölyak hastalığı için kontroller yapılmalı ve hastalığın varlığı durumunda glütensiz diyet tedavisine başlanmalıdır.

Çölyak Hastalığı Beslenme Tedavisi

  • Çölyak hastalığında beslenme tedavisi tek yöntemdir. Mutlaka glütensiz diyet uygulanmalıdır.
  • Çölyak tanısı almış diyabetliler için özel diyet oluşturulmalı ve beslenmeleri-kan şekerleri çok iyi kontrol edilmelidir.
  • Gluten içeren yiyecekleri (buğday, arpa, çavdar, yulaf vb) içermeyen bir eliminasyon diyeti oluşturulmalı ve ömür boyu devam edilmelidir.
  • Kişiye özel ekipmanlar kullanılmalı ve kontaminasyon riskinden kaçınılmalıdır. Mutfak araç-gereçleri ayrı bir yerde saklanmalıdır.
  • Glütensiz bazı ürünlerin karbonhidrat içerikleri yüksek olabilir. Besin etiketleri çok iyi okunmalıdır, insülin dozları tüketilen glütensiz ürünün içeriğine göre belirlenmelidir.
  • Mısır, nişasta, pirinç, patates, karabuğday gibi besinler diyete dahil edilmelidir fakat karbonhidrat içerikleri göz ardı edilmemeli ve mutlaka hesaplanmalıdır.
  • Cilt ürünleri de dahil olmak üzere kullanılan her ürünün etiketi mutlaka incelenmelidir. Ciltle temas halinde bile semptomlar görülebilir. Diş macunu, krem, konserveler, sakızlar vb birçok üründe gluten bulunabildiği için uygun ürünler tercih edilmelidir.
  • Sürekli bir takip gereklidir, mutlaka destek alınmalıdır. Diyetler belli aralıklarla güncellenmedir.
facebook twitter linkedin whatsappmail

İlk yorumu sen yap

Yorum yapan