D vitamini koronadan korunmamızı sağlayabilir mi?
Hastalığın yayılmayı sürdürdüğü ve korunmak için evlerimizden çıkmadığımız şu günlerde her gün yeni bir bilgiyle karşılaşıyoruz. Bu bilgilerin hangisinin doğru olduğuna karar vermek gittikçe zorlaşıyor. Bu yüzden sizin için D vitamini ve Covid-19 ilişkisine açıklık getiriyoruz.
Aralık 2019’dan bu yana etkisini giderek arttıran koronavirüs hem ülkemiz hem de dünya için ciddi bir tehdit oluşturmaya devam ediyor. Hastalığı henüz geçirmemiş olan bireyler için çember daralırken geçirip atlatanlar için ise maalesef risk devam ediyor. Durum böyle olunca maskeye, mesafeye ve hijyene maksimum özen göstermek şart oluyor. Tabii bu önlemleri aldıktan sonra sağlıklı ve dengeli beslenerek, uyku düzenini sağlayarak, stresten uzak kalmaya çalışarak bağışıklık sistemimizi güçlendirmemiz ve hastalığa karşı hazırlıklı olmamız gerekiyor.Bağışıklık sistemi nasıl güçlenir?
Bağışıklık sisteminin gücü, kullandığımız ilaçlar, alışkanlıklarımız ve uyku düzenimiz gibi birçok faktöre bağlı değişebiliyor. Bu nedenle sağlık durumunun yanı sıra yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarına da önem vermek şart. Bununla birlikte bağışıklığın güçlenmesine destek olması sebebiyle son dönemde vitamin ve mineraller yönünden zengin besinlerin tüketiminin artması gerektiği vurgulanıyor.
Özellikle D vitamini, gerek medyada gerekse bilim dünyasında covid-19’la mücadeledeki önemiyle gündemin üst sıralarında yer alan bir mikro besin öğesi. Bunun en önemli nedeni ise D vitaminin bağışıklık sisteminin güçlenmesine destek olması. Elbette bu etkiden yararlanmak için tüm besin öğelerini yeterli ve dengeli miktarda içeren bir beslenme planına bağlı kalmak gerekiyor. Ek olarak özellikle kış aylarında D vitamini gereksinimini doğal yollarla karşılaması güçleşebiliyor. Bu durumda doktor kontrolünde D vitamini takviyelerine başvurulması gerekiyor.
Covid-19’da bağışıklık sisteminin rolü nedir?
Bir tür enfeksiyon hastalığı etkeni olan corona, bazı kişilerde basit bir soğuk algınlığı olarak seyrederken bazı durumlarda belirtisiz dahi atlatılabiliyor. Fakat enfeksiyonun şiddetli geçirilmesi halinde düşmeyen ateş, şiddetli baş ve vücut ağrıları, nefes darlığı, yoğun öksürük, zatürre ve organ yetmezlikleri gibi ölüme kadar gidebilen ciddi semptomlar görülüyor. Hastalığı hafif ve şiddetli geçiren bireyler arasındaki farkın nedenine yönelik birkaç farklı durumdan bahsetmek mümkün. Bunlar arasında koronavirüse eşlik eden kronik hastalıkların varlığı, ileri yaş ve bağışıklık sisteminin yeteri kadar güçlü olmaması yer alıyor.
Bağışıklık sistemi enfeksiyonlarla mücadele konusunda adeta vücudun silahı görevi görüyor. Bu sistem, virüsün yok edilerek hastalığın iyileşmesini sağlayan savunma hücrelerinden oluşuyor. Savunma sisteminin güçlü ve etkili bir şekilde çalışması, vücudun virüse karşı gereken bağışıklık yanıtını doğru zaman ve doğru şekilde oluşturabilmesi için çok önemli. Güçlü bir bağışıklık sistemi üzerinde etkili olan en önemli faktörlerden bir tanesi ise beslenme. Vücuda giren virüsler; sitokinler gibi bazı bağışıklık hücreleri tarafından algılanıyor ve oluşan sinyalle birlikte antikor üretimi başlıyor. Üretilen antikorlar yardımıyla virüsle mücadele süreci başlatılmış oluyor. Bağışıklık sistemine ilişkin pek çok görevin yerine getirilmesinde D vitamini ile bazı diğer vitamin ve mineraller düzenleyici rol üstleniyor. Vitamin ve mineral eksikliği bulunan bireylerde hastalıklara yatkınlık artıyor. Bu nedenle koronavirüs ve diğer enfeksiyon hastalıkları diğer bireylere oranla daha ağır geçirilebiliyor.
Koronavirüs ve D vitamini ilişkisi hakkında bilmemiz gerekenler
Koronavirüsle mücadele döneminin başından beri virüsten korunmaya ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye yönelik verilen öneriler arasında D vitamini başı çekiyor. Medya programlarında D vitamini takviyelerinin kullanılmasının faydalı olabileceği üzerinde sıklıkla duruluyor. Bilim dünyasına bakıldığında son dönemde yapılan bazı araştırmalarda, D vitamini eksikliği bulunmayan kişilerde koronaya yakalanma olasılığının %54 oranında azaldığı görülüyor. Hastalıktan korumanın yanı sıra D vitamini eksikliği bulunmayan enfekte kişilerde ölüm oranının da %52 oranında azaldığı savunuluyor. Yapılan farklı bir bilimsel araştırmada ise koronavirüse yakalanan hastaların %80’inde D vitamini eksikliğinin tespit edildiği belirtiliyor. Dolayısıyla D vitamini bağışıklık sisteminde aslında oldukça önemli görevlere sahip.
D vitamini eksikliğinin oldukça yaygın görülen bir durum olduğu da düşünüldüğünde elde edilen bu veriler henüz virüs ile vitaminin ilişkisini net bir şekilde ortaya koymaya yetmiyor. Fakat vitamin düzeyinin olması gereken aralıkta bulunması bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi açısından etkili oluyor. Dolayısıyla “D vitamini koronadan koruyor mu?” sorusunun yanıtı “Hayır.” Bununla birlikte hiçbir vitamin veya besin takviyesinin koronadan korunma konusunda tam olarak garanti veremeyeceğinin bilinmesi gerekiyor. Fakat D vitamini alımının yeterli seviyede tutulması bağışıklık sisteminin güçlendirilmesini sağlıyor. Bu nedenle D vitamini eksikliği olan bireyler hekim kontrolünde vitamin takviyelerine başvurabilirler.
Özellikle yaşlı kişilerde D vitamini eksikliği çok yaygın görülüyor. Dolayısıyla vitamin testlerinin sık yaptırılması ve gerekli görüldüğünde D vitamini takviyelerinin kullanılması virüsle mücadeleye yardımcı oluyor. D vitamininin kandaki seviyesinin yeterli olması ayrıca kemik sağlığını koruyarak osteoporoz gibi hastalıkları önlemesi açısından da önem taşıyor. D vitamini güneş ışığı ile aktifleşerek kullanılabilir hale geliyor. Bu nedenle açık havaya fazla çıkmayanlar, tesettürlü kişiler, güneş almayan bölgelerde yaşayanlar D vitamini eksikliği konusunda çok daha dikkatli olmalı.
Özetle; bağışıklık sisteminizin güçlü kalması yeterli ve dengeli bir beslenme programıyla mümkün. Bunun için öğünlerinizi renklendirmeye özen gösterin ve her gün mutlaka güneş ışığı görmeye çalışın. Balkonda içilen sıcacık bir kahveye kim hayır diyebilir?
