Kakaonun Sağlık Üzerine Etkileri
Kakaonun vücudunuzdaki etkilerini öğrenmek ister misiniz?
16. yüzyıldan günümüze kadar, kakao ve çikolatanın anemi, ateş, tüberküloz, ince bağırsak hastalıkları, böbrek taşları, bazı tümörlerin tedavisi de dahil olmak üzere pek çok hastalık ve sendromda etkisi olduğu ifade edilmiştir. Özellikle, kakaonun kalp ağrıları üzerine olumlu etkileri olduğu, kalbi güçlendirdiği, karaciğere iyi geldiği, sindirime yardımcı olduğu ve uykuyu kolaylaştırdığına dair inanışlar mevcuttur.
Günümüzde, kakao ve çikolatının, tip 2 diyabet ve kardiovasküler hastalıklar ile ilintili risk etmenleri, kan lipit profili, antioksidan kapasite, insülin direnci, kan basıncı, inflamasyon ve obezite üzerine etkilerine dair bilimsel çalışmalar yaygınlık kazanmıştır.
16. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına kadar kakao ve çikolatanın; yorgun hisseden insanların sinir sitemlerinin uyarılması, mental yorgunluk, böbrek taşları, iştahsızlık ve anemi tedavisi gibi birçok amaçla kullanıldığı bilinmektedir.
Kakao tohumlarının kuru ağırlığının yaklaşık %6-8’ini polifenoller oluşturmaktadır. Epikateşin, kateşin ve prosiyanidin gibi flavanollerin yanı sıra antosiyanin, fenolik asit ve stilbenler, kakao tohumundaki temel polifenollerdir(renk maddeleri).
Bitter çikolatanın 10 gramındaki toplam polifenol miktarı yaklaşık 120-150 mg kadar iken, kakao tozunda bu miktar 5 katına kadar çıkabilmektedir.
Kateşinler vücutta, plazma antioksidan aktivite, bronşial arter dilatasyonu, yağ oksidasyonu ve düşük dansiteli lipoprotein (LDL) oksidasyonuna dirençte görev alır. Bu sayede de bitter çikolatanın sağlık üzerine olumlu etkilerinin çoğu, zengin kateşin içeriği ile ilişkilendirilmektedir. Kakao yüksek prosiyanidin ve epikateşin içeren kakao tozu veya çikolata tüketiminin insan plazmasının antioksidan kapasitesini arttırmaktadır.
Bazı bilimsel çalışmalar kakao ve kakao ürünlerinin damarda artan kan hızı akışı sonucunda yükselen kan basıncını, damar genişlemesine etki ederek düşürdüğünü ortaya koymuştur.
Kakao ve çikolatanın kan basıncını düşürerek antienflamatuar ve antitrombosit özellik gösterdiğini, LDL kolesterol oksidasyonunun azalmasına yardımcı olurken HDL kolesterol düzeyini arttırarak kalp damar hastalıkları için olumlu etkiler barındırdığını tespit etmişlerdir.
2012 yılına yapılan bir çalışmada üç hafta boyunca 50 gram bitter çikolata tüketiminin bireyler üzerindeki etkisinin incelendiğinde, sağlıklı bireylerde kilo artışı meydana gelmeden HDL kolesterol düzeyinde anlamlı artışlar olduğu, trigliserid konsantrasyonlarında ise önemli düzeyde azalma sağlayarak lipoprotein profillerini iyileştirebileceğini ve bu etkinin kalp damar sistemi için koruyucu olabileceği öne sürülmektedir.
Ayrıca bitter çikolatanın bu koruyucu etkisinin kadınlarda, erkeklere göre daha fazla olduğu bildirilmektedir.
Kakao ve ürünleri, içerisinde yüksek miktarda şeker ve yağ barındırmalarına karşın yüksek besin değeri içermesi ve sağlık için olumlu etkilere sahip olmasından dolayı çok değerli bir besin olup, bireylerin sağlık durumları göze alınarak Diyetisyenler tarafından önerilen miktarlarda tüketilmesi elzemdir.
