Rezene çayı nedir? 

Beslenmede bitki çaylarına sık sık yer vermeniz gerektiğini ve her bitki çayının farklı bir işlevi olduğunu hatırlatmak istedik. İşte sakinleşmenizi ve hayatın yorgunluğunu biraz atmanızı sağlayacak rezene çayına dair her şey!

Rezene çayı, parçalanmış ve kurutulmuş rezene tohumlarının, kaynar suda demlenmesi ile yapılan bir bitki çayıdır. Maydanozgiller ailesinden olan rezene, sarı çiçeklere ve meyan kökü ile benzer bir tada sahip, çok yıllık bir bitki türüdür. Rezene, hem yemek yapımında hem de mutfak amaçlı kullanılan aromatik bir bitkidir. Bilimsel adı Foeniculum vulgare'dir ve kökeni Akdeniz'dir. Bir zamanlar Hindistan, Çin ve Orta Doğu'da geleneksel tıpta kullanılmış ve şu anda dünyanın birçok yerinde yetiştirilmekte ve kullanılmaktadır. Aynı zamanda rezene tohumları kimyon tohumları ile benzerdir ve hafif bir anason tadına sahiptir. Ancak kimyon tohumundan daha parlak yeşil bir görünümü vardır. Bu lezzetli bitki çayının birçok olumlu sağlık etkisi bulunur. Rezene tohumları, sindirim verimliliğini artırmak için tipik olarak yemekten önce veya sonra alınır. Rezene çayı, uzun yıllardır sindirimi iyileştirmede etkili olarak kullanılmaktadır. İçerdiği yüksek konsantrasyonda anetol, estragol, bitkisel besinler, mineraller, vitaminler ve uçucu yağlar nedeniyle antioksidan, antibakteriyel, antispazmodik ve anti-inflamatuar niteliklere sahiptir.

Rezene Çayının Faydaları Nelerdir?

Rezene çayının vücuda faydaları aşağıda listelenmiştir.

• İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS) tedavisi için faydalıdır.

Rezene, antispazmodik ve gaz önleyici özellikleri sayesinde irritabl bağırsak sendromu tedavisinde aktif rol oynar. Bir araştırmada kurkumin ile birlikte tüketilen rezenenin, 30 gün boyunca IBS'li bireylerde görülen semptomları ve yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştirdiği ortaya çıkmıştır.

• Sindirimi iyileştirir.

Rezene, uzun yıllar boyunca sindirim sağlığına olan olumlu etkisi ile bilinmektedir. Düzenli olarak tüketildiğinde şişkinlik, mide rahatsızlığı, aşırı gaz ve diğer sindirim sorunlarını azaltmaya yardımcı olmaktadır. Ilık bir şekilde tüketilen rezene çayı, sindirim sisteminizi yatıştırmaya destek olur ve ayrıca genel olarak rahatlamaya yardımcı olabilir, bu da genellikle sindirim rahatsızlıklarını iyileştirmede etkili olur. 

• Vücuttaki antioksidan seviyelerini yükseltir.

Rezene çayı, vücudun maruz kaldığı tehlikeli maddelere karşı mücadele etmek için ihtiyaç duyulan antioksidanları içerir. Rezene çayındaki antioksidanlar, kandaki oksidatif hasarı önleyen moleküllere bağlanır. Bu, böbreklerdeki ve karaciğerdeki yükü hafifletir, yeni hücrelerin oluşumunu teşvik eder ve ayrıca yaşlanma sürecini yavaşlatır.

• Bakteriyel ve Mantar Enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar.

Tohumlarından çıkarılan ve rezene çayında bulunan rezene esansiyel yağının antifungal ve antibakteriyel etkileri bulunur. Bir araştırmaya göre, rezene esansiyel yağını Mupirosin (topikal bir antibiyotik merhem) ile birleştirmek, antibiyotiğe dirençli bakteri suşlarını ortadan kaldırmak için doğal bir seçenek oluşturur. Bu birleşim, antibiyotik direncinin gelişim hızını yavaşlatabilir.

• Nefesi tazeler.

Rezene çayı, kötü nefesi gidermenin etkili yollarından biridir. Bu özelliği nefesin kötü kokmasına yol açan patojenleri temizleyen antibakteriyel etkisinden gelmektedir. Bu da sabahları içilen bir fincan rezene çayı, taze bir nefes sağlar.

• Kabızlık tedavisine yardımcı olur.

Kabızlığın ortaya çıkmasının nedenlerinden bazıları dehidrasyon ve strestir. Rezene çayı, içerdiği bileşenler sindirim sağlığını desteklediği ve iyi bir hidrasyon kaynağı olduğu için, kabızlık tedavisine yardımcı olur. 

• İyi bir uyku sağlar.

Rezene, sindirim kasları dahil olmak üzere kasların gevşemesini sağlar. Bu da rezene çayının iyi bir uyku sağlayıcı olduğunu gösterir. Bu nedenle de yorucu bir günün ardından gevşemek için rezene çayının tüketilmesi tavsiye edilir.

• Gözleri Korur.

Rezene çayının hızlı antiinflamatuar etkisi, yorgun veya şişmiş gözlerin tedavisine destek olur. Yorgun gözleri rahatlatmak için rezene çayı, bir pamuğu batırıp göz kapaklarına uygulanabilir. Buna ek olarak, antibakteriyel ve bağışıklık artırıcı özellikleri, gözlerin konjonktivit ve glokom gibi bazı durumlardan korunmasına yardımcı olabilir.

• Kolik tedavisine yardımcı olur.

Rezenenin, spazm önleyici özelliklere sahiptir. Yapılan bazı araştırmalar rezene çayının bebeklerde kolik semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabileceğini belirtmiştir.

• Kemikleri güçlendirir.

Rezenede, kemik ve diş sağlığı için büyük önem taşıyan faydalı miktarda kalsiyum bulunur ve kalsiyum osteoporozu (kemik erimesini) engeller. Rezene çayı ayrıca yüksek miktarda fosfor, magnezyum ve K Vitamini içermektedir ve bunlar kemik ve genel sağlık üzerinde birçok olumlu etkiye sahiptir.

• Kanserle Savaşmaya Yardımcı Olur.

Rezenede bulunan birçok güçlü bitki bileşikleri, kanser gibi çeşitli kronik hastalıkları tedavisine yardımcı olabilir. Anethole, rezenede bulunan etkili bir bitkisel besin molekülüdür. Anetolün inflamasyonu azaltmaya ve kanser gelişimini engellemeye yardımcı olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırmacılara göre yüksek fenol, alkaloid ve flavonoid konsantrasyonu, tümör büyümesini önlemek için kullanılabilmektedir. Ayrıca bazı deneylerde rezenenin meme ve karaciğer kanseri tedavisine yardımcı olduğu gösterilmiştir. 

Rezene Çayının Zararları Nelerdir?

• Rezene çayı, kanın  pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Bu sebeple de kanama bozukluğu olan veya kan sulandırıcı ilaç kullanan bireylerde aşırı kanamaya yol açabilir ve yaraların iyileşmesini geciktirebilir.
• Rezene,  östrojenik etkiye sahiptir. Östrojen bağlı ağırlaştırılabilecek herhangi bir rahatsızlığı bulunan kişilerin, rezene çayını tüketmemesi önerilir. Meme, rahim veya yumurtalık kanseri, endometriozis ve rahim fibroidleri bu hastalıklara örnektir.
• Rezene, opioidler, antidepresanlar, antipsikotikler, beta blokerler, antibiyotikler ve statinler dahil olmak üzere çeşitli ilaçların parçalanmasında yer alan CYP2D6 ve CYP3A4 enzimlerini engelleyebilir. Rezene bitkisinin kullanılması, bu ilaçların etkilerini yoğunlaştırabilir ve istenmeyen yan etkilere yol açabilir.
• Havuç veya kerevize karşı alerjisi olan kişilerde baş dönmesi, yutma güçlüğü veya yüz şişmesi gibi yan etkilere yol açabilir. 
• Çok fazla rezene çayı tüketmek, tansiyon ilacı kullanan kişilerin kan basıncı seviyelerinin değişimine neden olabilir.

Rezene Çayı Nasıl Yapılır?

Rezene tohumları, çiçekler kurumaya ve kahverengiye dönmeye başladığında hasat edilir. Ancak b aşamada tohumlar bitkiden düşmemelidir. Çiçekler sapları ile beraber kesilir ve çiçek kısmı aşağıda olacak şekilde asılır veya bir tepsiye koyulur. Tamamen kuruyana kadar yaklaşık 2 hafta serin ve kuru bir ortamda bekletilir. Bu aşamanın ardından tohumlar, saplarından ayrılmalıdır. Kuruyan tohumlar ortalama bir yıl kadar ağzı kapalı bir kavanoz içerisinde saklanabilir. 

İçindekiler

• 1 yemek kaşığı rezene tohumu
• 2 su bardağı su
• 1 tatlı kaşığı bal (isteğe bağlı)

Yapılışı

• Rezene tohumları, havan veya büyük bir bıçağın arka kısmı ile kokusu çıkana kadar ezilir. 
• İki su bardağı su orta ateşte kaynatılır.
• Rezene tohumları suya eklenir.
• İstenilen yoğunluğa göre 5-10 dakika demlenir.
• Ardından karışım ocaktan alınır ve süzgeç yardımı ile bir fincana süzülür. 
• İçine bal eklenir ve iyice karıştırılır.
• Sıcak veya ılık şekilde tüketilebilir. 

Rezene Çayı Nerelerden Alınabilir?

Rezene çayı, marketlerden, aktarlardan veya internet sitelerinden satın alınabilir. 100 gram rezene çayının fiyatı 5 tl ile 65 tl arasında değişmektedir. 250 gram rezene çayının fiyatı ise 10 tl ile 120 tl arasındadır.

Rezene Çayı Sağlıklı Mıdır?

Evet, rezene bitkisi en yaygın kullanılan bitki türlerinden biridir ve dünyanın birçok yerinde geleneksel bir ilaç olarak kullanılmaktadır. Rezene çayının sağlığa çeşitli faydası bulunmaktadır. Birçok antioksidan ve oldukça faydalı olan diğer bileşikleri içerir. Rezene çayının faydalarından bazıları, iyileştirilmiş sindirim, gelişmiş bağışıklık ve göz sağlığıdır.

Rezene çayı A, B kompleksi, C ve D vitaminleri, amino asitler ve birçok gıda maddesi bakımından zengindir. 

Rezene Çayı Kaç Kaloridir?

Rezene çayının 100 gramında 1 kalori bulunur. Bir porsiyon (orta) rezene çayı 1 kaloridir. 

Rezene Çayı Sakinleştirir Mi?

Rezene çayı, kasların gevşemesini sağlar. Bu da kaygı depresyon, sinirlilik, ve yorgunluk gibi problemleri yatıştırmaya ve kişinin sakinleşmesine yardımcı olur. Bir Obstetrik ve Jinekoloji Dergisi çalışmasında, rezene çayının anksiyete bozukluğu olan menopozdaki kadınlarda anksiyete duygularını azaltmada etkili olduğu bulunmuştur.  

Yapılan çalışmalarda rezene çayının bir kas gevşetici olduğu ve özellikle de sindirim sistemindeki kaslar üzerinde sakinleştirici bir etkisi bulunduğunu belirtmektedir.

Rezene Çayı Uyku Getirir mi?

Rezene çayı kas gevşetici etkisi, fiziksel düzeyde rahatlamaya yardımcı olduğundan aynı zamanda uyumayı da kolaylaştırmaktadır. Uyku ve rahatlama birbiri ile bağlantılıdır. Bu sebeple de akşam rutinine rezene çayı eklemek, iyi bir uykuya hazır hissetmek için etkili bir yol oluşturmaktadır.

Hamilelikte Rezene Çayı İçebilir mi?

Bazı çalışmalarda, rezenenin östrojenik bir etkiye sahip olduğu, yani östrojenin etkilerini taklit ettiği ortaya çıkmıştır. Bu nedenle de hamile kadınların rezene çayı tüketiminden kaçınması gerekmektedir. 

Rezene Çayı Süt Yapar mı?

Evet, rezene anne sütünü artırmaya yardımcı olur. Rezene, emziren anne sütü miktarını, kalitesini ve akışını artırmada etkili bir madde olan galaktagog olarak uzun yıllardır kullanılmaktadır. Bu etki tıbbi olarak kanıtlanamasa da bazı anekdot verileri ve hatta bazı tıbbi literatürlere göre, rezenenin bu faydayı sağlayabileceğini konusunda hemfikirdir.

Çocuklar Rezene Çayı İçebilir mi?

Rezene tüketiminin genel olarak güvenli olduğu kabul edilmektedir ve yetişkin bireylerde iyi tolere edildiği gösterilmiştir. Ancak, rezene fitoöstrojenler içerdiğinden, bazı araştırmalar sıklıkla veya aşırı dozlarda tüketildiğinde özellikle de çocukların hormon seviyelerini etkileyebileceğini düşünmektedir.

6 aydan küçük bebekler anne sütü ile beslenmeli ve bu süre içinde bitki çayı da dahil olmak üzere herhangi bir ek gıda verilmesi önerilmez. Bu nedenle de kolik tedavisine yardımcı olarak bilinen rezene çayı, 6 aydan küçük bebeklere verilmemelidir. 

Regl Döneminde Rezene Çayı İyi Gelir mi?

Evet, rezene çayı regl ağrılarını hafifletme de etkili bir bitki çayıdır. Rezene tohumları, krampları iyileştirmede etkili olan diğer güçlü fitokimyasallarla beraber anetol olarak bilinen bir çeşit uçucu yağ ile doludur. Bu fitokimyasallar ayrıca fitoöstrojenleri yani bitkilerdeki östrojene benzeyen bileşikleri bulundurur. Uluslararası Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi'nde yayınlanan bir araştırmanın sonucunda, orta ila şiddetli regl ağrısı yaşayan kadınlarda rezenenin, adet ağrısını hafiflettiğini ortaya koymuştur. Sonuç olarak, rezene krampları hafifletmek için güvenli bir doğal tedavi alternatifi olarak kabul edilebilir.

Rezene Çayı Zayıflatır mı?

Evet, rezene çayı zayıflamaya yardımcı olur. Bir çalışmada, yemekten önce rezene çayı içen kişilerin, tokluk hissinin arttığının ve buna bağlı olarak daha az yemek yediklerini göstermiştir.

Bu çalışmada, rezene çayının kilo üzerindeki etkilerinin uzun vadeli olmasa da, iştah yönetimi ve tokluk üzerinde etkili rol oynayarak zayıflamaya yardımcı olduğu ortaya çıkmıştır. Buna ek olarak rezene çayı, tüketilen gıdaların vücut tarafından daha hızlı kullanılmasını ve  vücuda daha hızlı enerji sağlanarak, yağ yakımını hızlanmasına yardımcı olur. Bu nedenle de, kilo problemi yaşayan kişilerin yemekten önce rezene çayı içmeleri tavsiye edilir.

Rezene Çayı Mide Bulantısına İyi Gelir mi?

Yapılan çalışmalarda, rezene çayının sindirim sağlığını desteklediği, aynı zamanda da mide rahatsızlığı ve mide bulantısı gibi semptomları tedavi ettiği gösterilmiştir.

Rezene Çayı Tansiyonu Çıkartır mı?

Rezenenin yüksek potasyum ve düşük sodyum konsantrasyonu kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Kan basıncı ve kalp hızı açısından potasyum, doğal bir vazodilatördür ve kan da dahil olmak üzere hücreler için vücut sıvılarını hareket ettirmenin oldukça önemli bir bileşenidir. Yüksek potasyum tüketimi, kan damarlarının hassas kaslarını gevşeterek hipertansiyonu azaltır.

Rezene çayı, arteriyel gerilimi azaltmanın ve kalp hastalığı, kalp krizi ve felç riskini azaltmaya yardımcı olur. Rezene çayı, diüretik olarak hareket ederek kan basıncını düşüren ve kalp atış hızını veya solunum hızını değiştirmeden vücuttaki fazla suyu ortadan kaldıran aktif kimyasal anetol içerir. 

Rezene Çayının Göze Faydaları Nelerdir?

Rezene çayı tüketmek  sulu ve iltihaplı gözlerin tedavisine yardımcı olabilir. Buna ek olarak katarakt ve glokom gibi kas dejenerasyonu ile ilişkili hastalıkların önlenmesine destek olur. Bunun nedeni, rezenenin C vitamini ve amino asitleri içeren yüksek antioksidan içeriğidir.

Hindistan'ın Shivaji Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre rezene, diyabetli kişilerde görme kaybına neden olan diyabetik retinopatiyi azaltmaya yardımcı olabilecek trans-anetol içerir. Kanda, molekül fazla şekerin sorbitole dönüştürülmesini önler. Bunun önemi ise yüksek kan şekeri, şekerin katarakt, retinopati ve hatta körlüğe sebep olan sorbitole dönüşmesine yol açmasıdır.