Ruhumuza iyi gelen besinler

Triptofan, serotonin ve melatonin arasındaki ilişkiyi ve hangi besinlerde daha çok bulunduklarını açıklıyoruz.

Triptofan nedir?

Triptofan: İnsan vücudundaki serotonin ve melatonin hormonlarının salgılanmasında oldukça önemli olan aminoasittir.

İnsan vücudunda sentezlenemediği için dışarıdan almak zorunda olduğumuz amino asitlerden. Beslenme ile alınan günlük triptofan miktarı 0,5-1 g arasında değişmektedir.

Triptofandan zengin besinler: Yumurta, süt, muz, patates, fıstık, hindi, çikolata, somon, kakao, kefir, yoğurt, yer fıstığı, soya, kurubaklagiller (bakla, fasülye, nohut, mercimek)

Serotonin nedir?

Serotonin, merkezi sinir sistemini etkileyen hormonlardan biridir. Serotonin eksikliği depresyon, kardiyovasküler bozukluklar, kronik baş ağrısı, saldırganlık, duygusal ve davranışsal bozukluklar gibi birçok hastalığa neden olabilmektedir.

Serotoninden zengin besinler: domates, portakal, ananas, muz, avokado, erik, fındık, kahve

Yapılan çalışmalarda beyindeki serotonin seviyesinin ilaç kullanılmaksızın; güneş ışığıyla temas etme, spor faaliyetleri, gelir düzeyi ve yaşam koşullarını iyileştirme gibi sosyal ve bireysel etkenlerle birlikte artabileceği de belirtilmiştir.

Melatonin nedir?

Melatonin, beynimizde yer alan epifiz bezinden üretilen hormondur.

Melatonin biyolojik düzenleme ve ritmi sağlayan tek hormondur. Melatonin eksikliği biyolojik ritmin bozulmasına neden olmakta ve bundan dolayı kişide uykusuzluk, yorgunluk gibi çeşitli rahatsızlıklar ortaya çıkmaktadır.

Melatonin sentezini ve salınımı etkileyen ana etkenışıktır. Melatonin salınımı karanlık ortamda artarken, aydınlık ortamda azalmaktadır. İnsan vücudunda gece geç saatlerde serotonin seviyesinin azalması ve melatonin seviyesinin artması, serotoninin melatonine dönüştürülmesinden kaynaklanmaktadır.

Yapılan çalışmalarda insan uykusunda, ışığın en önemli etken olduğunu ortaya koymuşlardır. Melatonin salınımı gece artarken gün ışığıyla beraber azalmaktadır. Melatonin düzeyi arttıkça uyku isteği artmaktadır. Bireyin yaşam süresi uzadıkça melatonin salgısı azalmaktadır. Bu yüzden yaşlı insanlarda genellikle uyku sorunları ortaya çıkmaktadır.

Melatoninden zengin besinler: ıspanak, havuç, ananas, soğan, çilek, elma, pirinç, tatlı mısır, zencefil, kuşkonmaz, kivi

Yapılan çalışmalardaen yüksek melatonine sahip besin yulaf olduğu bildirilmiştir.

Sonuç

Günlük yaşamımızda tükettiğimiz besinlerin hemen hemen hepsinde triptofan, seratonin ve melatonin bileşenleri bulunmaktadır. Bu bileşenler merkezi sinir sistemi üzerine çok çeşitli ve önemli etkilere sahiptir. Yetersiz ve dengesiz beslenme sonucunda vücudumuza yeterli miktarda triptofan alınamamakta dolayısıyla serotonin ve melatonin sentezi azalmaktadır.

Genel olarak triptofan, serotonin ve melatonin arasında doğru orantılı bir ilişki vardır. Yani triptofandan zengin besinlerle beslenmek vücuttaki serotonin ve melatonin miktarlarını artırmaktadır. Özetle; sağlıklı ve dengeli beslenmek ruh halimizi iyileştirir ve uyku kalitemizi arttırır.