Yapay tatlandırıcılar hakkındaki gerçekler

Doğru şeker alternatifini bulmak aslında düşündüğünüzden çok daha karmaşık ve yapay tatlandırıcıların masum olduklarını düşünerek yanılıyorsunuz!

Diyetimize fazla şeker eklemenin kalp hastalığı, kronik iltihaplanma, metabolizma değişiklikleri ve diş problemleri gibi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya gelme riskini artıracağını biliyoruz. Maalesef bu durum tatlı yiyeceklere olan sevgimizi azaltmıyor. Bu yüzden daha az kalori içeriğine sahip şeker alternatiflerinin üretimine yöneldik ve artık şeker yerine kullanabileceğimiz birçok alternatif var. Peki en iyi ve en sağlıklı şeker alternatifleri neler? Sizin için farklı şeker alternatiflerini ve sağlığınızı korurken dikkat etmeniz gereken noktaları araştırdık.

Yapay tatlandırıcılar nelerdir?

Yapay tatlandırıcılar diyetimize hiçbir kalori eklemeden tatlı tadı algılaması için gıdalara eklenen sentetik kimyasallardır. Asesülfam k, aspartam, neotam, sakkarin ve sukralozun örnek gösterilebileceği bu kimyasallar normal şekerden 200 ila 600 kat daha tatlı olabilir ve istediğiniz tadı yakalamak için çok küçük miktarlara ihtiyaç duyulur. Bir kafedeki küçük sarı, mavi ve pembe tatlandırıcı paketlerini düşünün; içerisinde tatlandırıcıyı görmek oldukça zor.

Sizce de bu hepimizin beklediği büyülü çözüme benzemiyor mu? Çabuk karar vermeyin deriz. Çünkü aslında büyülü bir çözüm değil. 2019 Yılında yapılan bir araştırma sürekli olarak yapay tatlandırıcı tüketen kadınların daha yüksek felç riskiyle ilişkili olduğunu gösteriyor. Hayvanlar üzerinde yapılan diğer araştırmalar, yapay tatlandırıcı alımı ile obezite ve diyabet arasında da bir bağlantı olduğunu gösteriyor. Yapay tatlandırıcılar, beyni yediğinizin şeker olduğunu düşünmesi için kandırıyor ancak nihayetinde vücudunuz şeker yemediğinizi biliyor ve sonucunda daha fazla şeker özlemiyle karşı karşıya kalıyorsunuz.

Şeker alternatifleriyle ilgili en büyük sorun insanların her türlü yiyeceğe şeker koyuyor olması. Alternatifler tarifi biraz daha sağlıklı mı yapıyor? Elbette, ama onu sağlıklı bir yiyecek yapmıyor. Bunun en basit örneği kola ve diyet kola. Her iki seçenekte de bir besin değeri yok ancak diyet versiyonu şeker ve kalori içermiyor. Günün sonunda diyet kola koladan daha iyi, ancak ayran, bitki çayı veya su en iyisi. Diyet kolaya geçerek genel kalori ve şeker alımınızı biraz azaltabilir. Yine de ne olursa olsun diyet değişikliği yapmadığınız sürece tatlandırıcı kullanımı sizi daha sağlıklı bir hayata hızla sokmayacak.

Besleyici olmayan doğal şeker ikameleri nelerdir?

Bu tatlandırıcılar kategorisi, sıfır kalori olmaları bakımından yapay tatlandırıcılara epey benziyor. Ancak bitkilerden ve diğer gıdalardan elde edildikleri için teknik olarak yapay değiller. Hatta çoğu araştırma şeker hastalarında, yapay tatlandırıcılardansa doğal şeker ikamelerinin durumu daha iyi yönetebileceğini öne sürüyor. Doğal şeker ikameleri arasında malt, kesiş meyvesi, stevia, yacon şurubu ve allulose gösteriliyor.

Uzmanlar doğal şeker ikameleri konusunda biraz endişeli. Çünkü birçoğunuzun aklından ‘’Şekeri bırakamıyordum ve yapay tatlandırıcılar da kulağa kötü geliyor ama bu seçenekler doğal. Artık kek veya kurabiye gibi kalorili tariflerime doğal bir şeker ikamesi var. Bu yüzden daha fazla yemem problem yaratmıyor.’’ düşüncesi geçebilir. Unutmamak gerekiyor ki; tarifinize gerçek stevia yaprağı serpmediğiniz sürece doğal olarak elde edilen tatlandırıcı hala kimyasal ekstraksiyon işlemi geçirdiği için tamamen doğal değil ve hala rafine tahıllarla dolu kurabiye ya da kek yiyorsunuz. Ayrıca bu şeker alternatiflerinin şekerle uzun vadeli ilişkimiz için ne anlama geldiğini düşünmelisiniz. Tatlandırıcı ya da şeker ikisinde de beyninizin aynı bölümleri harekete geçer. Yani aslında şekerden kaçarken aynı bağımlılığa sürüklüyorsunuz kendinizi.

Şeker alkolleri nelerdir?

Şeker alkolleri bazı ürünlerde doğal olarak bulunabilir veya laboratuvarda üretilebilir. Genellikle paketlenmiş gıdalarda hacim veya nem eklemek, aynı zamanda tatlılık sağlamak için kullanılırlar. Şeker alkolleri arasında, ksilitol, eritritol, sorbitol, maltitol , mannitol, izomalt ve laktitol bulunur. Çoğumuzun aşina olduğu şeker alkolü ksilitoldür. Sakızlarda kullanılan ksilitol, sakıza tatlılık sağlıyor. Aynı zamanda bu maddenin diş çürüklerini önlemeye destek olabildiğini gösteren birçok çalışma bulunuyor. Şeker gibi davranmıyor ama tadı şeker gibi. Sadece şeker kadar tatlı değil, tatlı olması için şekerden daha fazla ksilitol almanız gerekiyor ve içinde kalori var. Buna besleyici değil diyemeyiz ancak yararlı besin öğeleri sağladığını söylemek de mümkün değil. Sonuç bir paradoksa dönüşüyor. Bununla birlikte araştırmalar ksilitol ve eritritol gibi bazı şeker alkollerinin bazı insanlarda sindirim sorunlarına neden olabileceğini gösteriyor.

Şeker alternatifleri

Agav, hindistan cevizi şekeri, bal, akçaağaç şurubu sadece başka isimlerdeki şekerlerdir. Bir gram şeker sonuçta bir gram şekerdir. Vücudumuz beyaz şeker, esmer şeker, bal ve pekmez gibi farklı normal şekerler arasında gerçekten ayrım yapmaz. Sadece damak tadınız farklı anlayabilir. Bazıları kan dolaşımınızı diğerlerinden daha hızlı etkileyebilir. Ancak genel sağlığınız üzerinde benzer etkileri olduğunu söyleyebiliriz.

Bununla birlikte meyve ve sebzelerde doğal olarak oluşan şekerler ile paketlenmiş gıdalarda bulunan ilave şekerler arasında fark olduğunu unutmamak önemli. Araştırmalar, sürekli olarak yüksek miktarda ilave şeker alımının bağırsaktaki faydalı bakteri oranını azaltırken bağırsak bakterilerinin çeşitliliğini azalttığını gösteriyor. Ek olarak vücudunuza düzenli olarak fazla şeker verdiğinizde, insülin seviyeleriniz size ayak uydurmakta zorlanır ve kan dolaşımınızda çok fazla şeker olur. Kan şekerinin yükselmesi durumunda vücut sürekli stres altındadır. Bu kalbi gözleri ve damar sistemini olumsuz etkileyerek çeşitli metabolik sorunlara da yol açabilir. Bu yüzden hangi şeker maddesini kullanıyor olursanız olun miktarına dikkat etmeye özen göstermeyi unutmayın!

Kaynak