Gebelikte ne yapmalı/ne yapmamalısın?

Gebelik özen ve dikkat gerektiren bir süreçtir. Bu dönemde psikolojik, fiziksel ve biyolojik olarak pek çok farklılık yaşayan bedeninize farkındalığı yüksek davranmanız çok önemlidir. Böylece süreci en iyi şekilde geçirmiş ve hem kendinizi hem de bebeğinizi en sağlıklı şekilde doğuma hazırlamış olacaksınız.

İşte sağlıklı bir gebelik süreci için yapmanız ve yapmamanız gerekenler:

Folik asit ve D vitamini takviyesi alın

Folik asit, bebeğinizin spina bifida gibi nöral tüp defekti riskini önemli ölçüde azaltır. Hamileyseniz, mümkün olan en kısa sürede ilk üç aylık dönemin (hamileliğinizin 12. haftası) sonuna kadar takviye olarak 400 mikrogram folik asit almaya başlayın. Bazı kişiler, örneğin şeker hastalığınız veya epilepsiniz varsa, daha yüksek dozda folik asite ihtiyaç duyabilir. Doktorunuza danışın.

Hamilelik ve emzirme döneminde D vitamin i takviyesi almanız önerilir. Bu, bebeğinizin sağlıklı bir kemik, diş ve kas geliştirmesine yardımcı olur.

Bu 2 takviye, hamilelikte sağlıklı ve dengeli bir beslenmenin yanı sıra ihtiyacınız olan vitaminlerdir.

Bilinçsiz takviye kullanmayın

Vitamin- mineral takviyesi deyip geçmeyin, ‘ben kullandım çok dinç hissediyorum’ gibi diğer gebelerin deneyimlediği takviyeleri bile sakın doktorunuza veya eczacınıza danışmadan bilinçsizce kullanmayın, her takviye herkes için aynı etkiyi göstermeyebilir, belki o takviyeye ihtiyacınız bile olmayabilir.

Doğru beslenin

Hamilelik sırasında dengeli beslenmek, meyve ve sebze, et, peynir, kuruyemişler, baklagiller gibi çeşitli yiyecekleri doğru dağılımlarda tüketmek demektir. Bu, hamilelik sırasında sizin ve bebeğinizin ihtiyaç duyduğu enerji ve besin maddelerini almanızı sağlayacaktır.

Hamilelik sırasında sağlıklı bir diyet uygulamakta zorlandığınızı düşünüyorsanız doktorunuzdan destek isteyin. Yardımcı olması için sizi bir diyetisyene yönlendirebilirler.

İki kişilik yemeyin

Bebeğiniz büyüdükçe ihtiyaç duyduğu her şeyi sizden alacaktır, dolayısıyla birinci veya ikinci üç aylık dönemde ekstra kaloriye gerek kalmaz. Üçüncü trimesterde aktifseniz fazladan 200 kaloriye ihtiyacınız olabilir. Bu yaklaşık yarım sandviçe eşdeğerdir. Yani ‘sen iki canlısın’ deyip haddinden fazlaca yemenizi teşvik eden insanların gazına gelmeyin.

Aktif kalın

Hamilelik sırasında aktif kalmak sizin ve bebeğinizin sağlığı için harikadır. Hareket etmek daha iyi uyumanıza, kaygıyı azaltmanıza ve hamilelik boyunca sağlıklı kalmanıza yardımcı olabilir. Hamile kalmadan önce aktifseniz aynı seviyede devam edebilirsiniz. Ancak vücudunuzu dinleyin ve kendinizi rahatsız hissetmeye başlarsanız yavaşlayın. Hamile kalmadan önce çok fazla egzersiz yapmadıysanız egzersizi yavaş yavaş hayatınıza alın ve her gün 30 dakikayı hedefleyin.

Unutmayın bir fark yaratmak için egzersizin yorucu olması gerekmez. Hafif yürüyüşler bile iyidir.

Dalış yapmaktan veya temas sporları yapmaktan kaçının

Hareketli olmak, aktif kalmak hamilelik sırasında güvenli ve sağlıklıdır. Ancak yapmamanız gereken bazı aktiviteler var. Örneğin çok fazla efor harcamanıza neden olabilecek dalış sporları veya size zarar verebilecek dövüş sporları bu dönemde uzak durulması önerilen birkaç örnektir.

Bebeğinizin hareketlerini izleyin

Bebeğinizin hareket ettiğini hissetmek onun iyi olduğunun bir işaretidir. Genellikle 18 ila 24 hafta arasındayken bebeğinizin hareket ettiğini hissetmeye başlarsınız. Eğer bu ilk bebeğiniz ise, 20 hafta sonrasına kadar hareketleri hissetmeyebilirsiniz, bu gayet normaldir, endişelenmeyin.

Hareketler hafif bir dönme veya çırpınma gibi hissedilebilir. Hamileliğiniz ilerledikçe tekmeler ve sarsıntılı hareketler hissedebilirsiniz.

Bebeğinizin hareket şeklini öğrenin ve bunların yavaşladığını, durduğunu veya değiştiğini düşünüyorsanız derhal doktorunuzla iletişime geçin. Bebeğinizin doğuma doğru ve doğum sırasında hareket ettiğini hissetmelisiniz.

Üçüncü üç aylık dönemde yan tarafınızda uyuyun

Tavsiyemiz üçüncü trimesterde yan tarafınıza uyumanızdır çünkü araştırmalar bunun bebeğiniz için daha güvenli olduğunu göstermiştir. Buna gece uykusu ve gündüz uykuları da dahildir. Sırtüstü uyanırsanız endişelenmeyin, yan tarafınıza dönüp uyumaya devam edin.

Zihinsel sağlığınıza dikkat edin

Hamilelikte fiziksel sağlığınız kadar zihinsel sağlığınız da önemlidir. Hamile olmak duygusal bir deneyimdir ve zaman zaman ruh hali değişimleri yaşamak veya kendinizi kötü hissetmek normal olabilir. Bunun normal bir süreç olduğunu kendinize sık sık hatırlatın ve duygularınız yönetilemez hale gelirse veya birkaç haftadan uzun sürerse yardım istemekten çekinmeyin.

Unutmayın nasıl hissettiğinizle ilgili yargılanmayacaksınız. Her 5 kadından 1'i hamileyken ve doğumdan bir yıl sonrasına kadar zihinsel sağlık sorunları yaşıyor. 

Sunulan aşıları yaptırmayı düşünün

Hamilelik sırasında size aşı teklif edilecektir. Bu aşıları yaptırarak hem kendinizi hem de bebeğinizi koruyabilirsiniz.

Grip aşısı (Eylül ve Şubat ayları arasında)

Hamileliğin hangi aşamasında olursanız olun, tüm hamilelerin grip aşısı yaptırmaları önerilir. Bunun nedeni, hamilelikte gribe yakalanmanın, özellikle hamileliğin sonraki aşamalarında komplikasyonlara neden olabilmesidir.

Hamilelik notlarınızı yanınızda taşıyın

Doğum öncesi notlarınızı gittiğiniz her yere yanınızda taşımak iyi bir fikirdir çünkü bunlar tüm tıbbi ve hamilelik geçmişinizi içerir. Özellikle kısa süre içinde doğum ünitesine gitmeniz gerekiyorsa bu önemli bir ayrıntı olabilir.

Yurt dışına seyahat ediyorsanız hazırlıklı olduğunuzdan emin olun

Yurt dışına uçuyorsanız seyahat sigortanızın hamilelik komplikasyonlarını kapsadığından emin olun ve doğum notlarınızı yanınızda bulundurun.

Uzun mesafeli yolculuk (4 saatten fazla) derin ven trombozu (DVT) veya kan pıhtılaşması riskini artırabilir. Bundan korunmak için şunları deneyebilirsiniz:

●Bacak şişmesini azaltmaya yardımcı olacak kompresyon veya destek çorapları (eczaneden veya havaalanından temin edilebilir) giyin

●Bolca su için

●30-60 dakikada bir mutlaka ayağa kalkın

●28 haftadan sonra uçmayı düşünüyorsanız havayolunun politikasını kontrol edin. Doktorunuzdan doğum tarihinizi ve komplikasyon riski altında olmadığınızı teyit eden bir mektup isteyebilirler. 

Yüksek kafeinden kaçının

Kafeinin fazla alımı hamilelik komplikasyonlarıyla ilişkilendirilmiştir, bu nedenle kafein alımınızı mümkün olduğunca sınırlamak en iyisidir.

Mevcut NHS yönergeleri günde 200 mg'dan daha az tüketmenizi önermektedir. Bu yaklaşık 2 fincan kahve demektir. Bu miktar kişinin tolerasyonuna göre azalabilir, mutlaka bedeninizi dinleyin, bazen hamilelik döneminde vücut çok daha hassas hale gelerek 1 fincan kahve içildiğinde bile kalp çarpıntısı, baş dönmesi gibi ataklara neden olabilir.

Sigara içiyorsanız bırakmayı deneyin

Sigara içiyorsanız bırakmanız sizin ve bebeğiniz için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biridir.

Hamilelik sırasında sigara içmek, hamilelikte düşük, ölü doğum ve erken doğum gibi ciddi komplikasyon riskini artırır. Sigarayı bırakmak zor olabilir ama bırakmak için asla geç değildir. Sigarayı bırakmak için destek almanız önerilir.

Kırmızı bayrak semptomlarına dikkat edin

Bebeğin iyi olmadığının işareti olabileceğinden, mutlaka bir doktorla kontrol edilmesi gereken bazı belirtiler vardır. Bunlar şunları içerir:

●vajinadan kanama

●ağrılı idrara çıkma

●ani, keskin veya devam eden karın ağrısı veya krampları

●kalıcı veya şiddetli baş ağrısı

●yüz, eller veya bacaklarda şişme

●bulanık görme, gözlerin önünde lekeler

●özellikle ellerde veya ayaklarda kaşıntı

●bebeğin hareketlerinde yavaşlama veya değişim

●aşırı veya kokulu vajinal akıntı 

Tam olarak ne olduğunu bilmeseniz bile hamilelikte içgüdülerinize güvenmeniz önemlidir. Sizde veya bebeğinizde bir sorun olduğunu düşünüyorsanız mutlaka doktorunuza danışın.

Hamilelikte kilo vermekten kaçının

Kilo vermeye çalışırken besin gruplarını kesmek, bebeğinizin büyümesi için ihtiyaç duyduğu besinleri almasını engelleyebilir. Diyetinizi kısıtlamak yerine yapılacak en iyi şey, ana besin gruplarının her birinden çeşitli yiyecekler içeren sağlıklı, dengeli bir beslenme yoluyla kilonuzu yönetmektir.

Hamilelik sırasında bazı yiyeceklerden kaçının

Bazı gıdalar hamilelik sırasında toksoplazma veya listeriyoz gibi küçük bir enfeksiyon riski taşır. Bu enfeksiyonlar nadirdir ancak gelişmekte olan bebeğiniz için sorunlara neden olabilir. Aşağıya hamileliğiniz süresince tüketiminin riskli olduğu gıdaları listeledik:

●Az pişmiş yumurta

●Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri

●Çiğ ya da az pişmiş et ve balık ürünleri

●Karaciğer

●Çok fazla kafein

●Alkol

●Konserve gıdalar

Alkol almaktan kaçının

Hamilelikte içki içmek bebeğe uzun vadede zarar verebilir. Ne kadar çok içerseniz risk o kadar artar. Hamilelik sırasında alkol almanın bilinen güvenli bir düzeyi yoktur, bu nedenle hamilelik sırasında alkol den tamamen kaçınmak en iyisidir.

Eğlence amaçlı uyuşturuculardan uzak durun

Kokain, meta-amfetaminler, esrar, psikoaktif maddelerin (“yasal sarhoşluk verici maddeler” olarak adlandırılan) hepsinin sağlık sorunları riskini artırması muhtemeldir. Ayrıca bebeğinizin hayatını da riske atar.