İskender Kebap (Tereyağlı)

Tereyağlı iskender kebabın 100 gramında 200 kalori bulunmaktadır. 1 porsiyon (380 gr) tereyağlı iskender kebap 761 kaloridir. Tereyağlı iskender kebabın 100 gramı 23.17 gram karbonhidrat, 9.1 gram protein, 7.29 gram yağ, 2.15 gram lif içermektedir.

Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan iskender eşsiz lezzetiyle herkes tarafından sevilen bir öğün. Temiz ve güvenilir yerlerde yiyerek iskender faydalarından yararlanabilirsiniz, ancak aşırı tüketimi diğer tüm yiyecekler gibi zararlı sonuçlar doğurabildiğinden ölçülü tüketmekte fayda var.

İskenderin etkileri nelerdir?

İskender dönerin içerisinde bulunan et sayesinde uzun süre tok kalabilir, aynı zamanda vücudun gereksinim duyduğu vitamin, protein ve mineralleri de önemli ölçüde karşılayabilirsiniz. Ayrıca iskender dönerin yanında tüketilen domates, biber ve yoğurt gibi yiyecekler de sağlığa son derece faydalı. Ancak iskender yerken pilav, ekmek ve lavaş gibi karbonhidrat değeri yüksek gıdaları olabildiğince az tüketmek gerekiyor. Et severlerin favori yiyecekleri arasında yer alan iskenderin pişirilme koşulları da sağlık açısından oldukça önemli. Ancak kolayca hazırlanabilen ve fiyatı uygun olan iskender döneri fazla tüketmemek gerekiyor. Özellikle sağlık konusuna önem vermeyen bazı restoranlardan uzak durulmalı, zira iskender dönerin içine çeşitli yabancı maddeler karıştırabiliyorlar. Bu durumda yediğiniz iskenderin herhangi bir faydası olmuyor, aksine zararları size pahalıya patlayabiliyor. Öncelikle döner ustasının elinde hijyenik eldiven ve başında bone bulundurduğundan emin olmalısınız. Ayrıca kesim sırasında kullanılan döner bıçakları, kaşıklar ve gramaj ölçen tartılar da devamlı temiz tutulmalı. Hijyene önem veren yerlerde tüketebileceğiniz iskender dönerin aşırı tüketimi özellikle kalp, damar, hipertansiyon, diyabet ve kronik hastalığı olan kişilerin sağlığını tehdit edebiliyor. İskender döner içerisinde bulunan etin fazla tüketimi kandaki yağ ve kolesterol düzeyini yükselttiğinden dengeli tüketmenizde fayda var.

İskender hangi bölgeye aittir?

Bursa yöresinin meşhur yemeklerinden biri olan iskenderin tarihi 1867 yılına kadar uzanıyor. İskenderin hikayesi Mehmet oğlu İskender Efendi'nin Bursa Kayhan'daki dükkanında başlıyor. 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar kuzu, yere paralel olacak şekilde duran odun kömürü ile ısınan bir ocağın üzerine yatırılarak pişirilirdi. Ancak bu yöntemde sürekli kuzuyu çevirmek epey zor olduğundan ve etin her tarafı eşit derecede pişmediğinden eti müşterilere eşit biçimde paylaştırmak mümkün olmuyordu. Ateşin üzerinde yatay bir şekilde duran ve yağları kömürün üzerine damlayan kuzunun ortaya çıkardığı koku ve duman da son derece rahatsız ediciydi. Bu dönemde henüz 12-13 yaşlarında olan İskender Efendi amcası Sabit Dede’den aldığı destekle tüm bu sorunları çözen yeni icadını hayata geçirdi. Kuzu etini kemik ve sinirlerinden ayırdıktan sonra dikey madeni çubuk üzerinde, kendi etrafında döndürerek odun kömüründe pişirmeye başladı. Bu sayede eti çevirmek ve her tarafını eşit biçimde pişirmek kolay bir hale geldi. Aynı zamanda kötü koku ve duman oluşumu da ortadan kalktı. Bunun sonucu olarak kuzunun en lezzetli bölümleri kaynaşarak mükemmel bir lezzete dönüştü. Bu lezzet o tarihlerde Bursa’da “İskender Efendi’nin Dönen Kebabı” olarak anılıyordu. Daha sonra ise halk dilinde iskender döner ya da iskender kebap isimlerini aldı. Günümüzde iskender dünya çapında tanınan bir yemek olarak 150 yıllık kültürel bir miras haline geldi.

İskender nasıl yapılır?

Gerekli malzemeleri temin ettikten sonra iskenderi evinizde de kolaylıkla yapabilirsiniz. Evde hem daha sağlıklı hem de daha bereketli olacak olan iskenderin yapımı için malzemeler; 400 g dana tranç, 2 yemek kaşığı zeytinyağı, 2 yemek kaşığı tereyağı, tuz ve karabiber. Sosu için gereken malzemeler; 1 yemek kaşığı zeytinyağı, 1 yemek kaşığı tereyağı, 200 ml domates püresi, 1 su bardağı sıcak su ve bir miktar tuz. Dana bonfile etinizi streç filme sararak dondurucuya koyun ve 1,5 saat kadar buzlukta bekletin. Etiniz bıçakla ince dilimler kesebileceğiniz kıvama geldiğinde buzluktan çıkarın. Keskin bir bıçak yardımıyla yaprak şeklinde ince dilimler kesin. Ardından etlerinizi yapışmaz bir tencereye alarak suyunu salıp tekrar çekene kadar kapağı kapalı bir şekilde pişirin. Daha sonra zeytinyağı ve tereyağını ilave ederek kızartın. Tuz ve karabiber ile lezzetlendirdikten sonra ocaktan alabilirsiniz. İskenderin sosu için zeytinyağı ve tereyağını bir sos tenceresine alarak ısıtmaya başlayın. Domates püresi ve sıcak suyu ekledikten sonra kaynamaya bırakın. Kaynamaya başlayan sosun içine tuzu ilave ettikten sonra ocaktan alın. Sunum için tırnak pideleri küp şeklinde doğrayarak yapışmaz tavada 2 yemek kaşığı tereyağı ile kızartın. 4 adet biberi ve dörde böldüğünüz 2 adet domatesi de yağda kızarttıktan sonra servis tabağınıza önce pideleri yayın ve üzerine domates sosunu gezdirin. Daha sonra etinizi yerleştirerek üzerine erittiğiniz tereyağını gezdirin. Yanında yoğurt, kızarttığınız domates ve biberler eşliğinde servisinizi yapabilirsiniz.

İskender yerken nelere dikkat edilmeli?

İçeriğinde bulunan etten dolayı iskenderi nerede yediğiniz ve nasıl pişirildiği sağlığınız açısından oldukça önemli. Etin sürekli ateş altında kalması yağların bozulmasına neden olarak kanser riskini artırıyor. Ayrıca birçok iskender döner hazırlayan restoran günler öncesinden kalan etleri tüketiciye verebiliyor. Böyle bir durum yaşamamak için mutlaka güvendiğiniz yerlerde döner tüketmeniz öneriliyor. İskender dönerin restoranlardaki saklanma şekli de bilinmeli, zira sağlıklı bir şekilde saklanmayan etler de kısa süre içinde bozularak mide rahatsızlıklarına ve zehirlenmeye yol açabiliyor. İyi bir iskender dönerci hijyen kurallarına göre davranmalı. Bu nedenle gerekli kalite standartlarına uygun ve sertifika sahibi restoranları tercih etmenizde fayda var. Özellikle ucuz fiyata satılan iskenderlerden mutlaka uzak durulmalı. Çünkü olası bir gıda zehirlenmesi zamanla büyük sağlık problemlerine yol açabiliyor.

İskender nasıl saklanır?

İskenderi saklama koşullarına dikkat ederek muhafaza ederseniz herhangi bir bozulma yaşamadan dilediğiniz zaman tüketebilirsiniz. Ancak yine de içerisinde et barındırdığı için İskender hızlı tüketilmesi gereken yiyecekler arasında. Çoğu yerde bulabileceğiniz bir yemek olan iskenderi evde farklı yöntemler kullanarak kendiniz de kolayca yapabilir ve güvenle saklayabilirsiniz. İskender döner, çabuk bozulan bir yemek türü olduğu için mümkün olan en kısa sürede tüketilmesi tavsiye edilir. Ancak kısa süre içerisinde tüketmeli ve gıda zehirlenmesine yol açabilecek durumlara karşı gerekli önlemlerin alınması gerek. İskender döneri piştikten sonra en fazla 48 saat kadar buzdolabında muhafaza edebilirsiniz. 48 saatlik muhafaza sonrasında tüketilen et bozulmuş olabileceğinden sağlığa oldukça zararlı hale geliyor. Tüketmeden önce iskender kebabı koklayarak da bozulup bozulmadığını anlayabilirsiniz. Kötü bir kokuya sahipse asla tüketmemelisiniz. Özellikle piştikten sonra daha çabuk bozulabilen iskender dönerin çiğ olarak saklanması tavsiye ediliyor. İskender kebap için kullanılacak et ise buzdolabında 3 ila 5 gün saklanabilirken, derin dondurucuda 6 ila 9 ay rahatlıkla saklanabilir. Pişmiş etler ise buzdolabında en fazla 3-4 gün boyunca, derin dondurucuda ise maksimum 2-3 ay boyunca tazeliğini koruyabiliyor.