Susamlı Simit

Susamli simidin 100 gramında 275 kalori bulunmaktadır. Çeyrek simit ( 25 gr ) 69 kaloridir. Susamlı simidin 100 gramı 57.14 gram karbonhidrat, 10.71 gram protein, 3.57 gram yağ, 3.6 gram lif içermektedir.

Kökeni Osmanlı’ya dayanan ve bugün sokak satıcılarından modern pastanelere kadar birçok yerden satın alabileceğiniz simit, geleneksel Türk mutfağının önemli bir parçası. Susamla kaplanmış, yuvarlak şekilli bu besin, ülkemizde başta kahvaltı öğünü olmak üzere gün içinde yaygın olarak tüketiliyor. Farklı meslek grubu, sınıf ve yaşa mensup pek çok kişinin severek yediği simide Balkan ülkelerinde de rastlanıyor. Simit Arapçada “beyaz ekmek” ya da “ince un” anlamına gelen “samid” sözcüğünden türetilmiş olup Yunanistan'da “kuluri”, Romanya'da "covrigi" olarak adlandırılıyor. Çocukluktan yetişkinliğe hayatımızda yer eden bu yiyecek, yalnızca bir besin olarak değil, kültür olarak de değerlendiriliyor.

Simidin etkileri neler?

Günümüzde onlarca çeşidi olan, modern fırınlarda ve simit evlerinde hazırlanıp satılabildiği gibi cadde ve sokaklarda sıkça rastlayabileceğiniz seyyar satıcılar tarafından el arabalarında da satılan simit, içerdiği susam sayesinde besin değeri yüksek yiyecekler arasında bulunuyor. Günlük karbonhidrat ihtiyacını fazlasıyla karşılamasının yanında susamın içerdiği vitamin ve mineraller bakımından bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Ayrıca cinsel gücü artırmaya yardımcı olan doğal bir destek olarak öneriliyor.

Latince ismi "Sesamum indicum" olan bitkinin olgunlaşmış tohumlarından presleme işlemi yapılarak elde edilen susam yağı, sesamolin, sesamol ve sesamin isminde antioksidan özellikli bileşikler içeriyor. Önemli miktarda A, E ve C vitamini ihtiva ediyor. Beyin ve sinir hücreleri için faydalı olan lesitin maddesi ve kansızlık (anemi) için gereken demir minerali bakımından zengin bir içeriğe sahip olan susam yağı, barsak kanserine karşı koruyucu etki gösteriyor. Susam yağı, kolesterol seviyesini korumaya ve diyabet hastalığını önlemeye yardımcı oluyor. Ancak simit gibi bol susam içeren besinlerin fazla miktarda alınması, kilo problemine yol açabiliyor. Alerjik reaksiyon geliştirmeye yatkın yapıdaki kişilerde ciltte kızarıklık, kaşıntı ve döküntü sorunlarına neden olabiliyor.

Simidin tarihçesi

Geçmişi 600 yıl öncesine dayanan simit, Osmanlı padişahlarının verdikleri iftar yemekleri sonrasında askerlere hediye ettikleri özel bir besin olarak “Padişah hediyesi” diye anılıyordu. İlk olarak 1525 yılında İstanbul’da üretilen ve saray mutfağında yer alan simit, zaman içerisinde saraylı bir hamur işi olmaktan çıkarak halkın geleneksel yiyeceği hâline geliyor. O dönemin Üsküdar mahkeme kayıtlarına göre fiyatı ve ağırlığı ilk kez 1593 yılında standartlaştırıldığı bilinen simit, Osmanlı İmparatorluğu sayesinde diğer ülkelere yayılıyor.

Gezgin Evliya Çelebi’nin bir eserinde, 1630’larda İstanbul’da 70 adet simit fırını olduğu yazıyor. Hekim Bereket’in el yazması Türkçe tıp kitabında (Tufet-i Mubariz) simitten söz ediliyor. Ressam Jean Brindesi’nin 19’uncu yüzyılın İstanbul’unu resmettiği yağlı boya tablosunda da sokaklardaki simit satıcıları dikkat çekiyor. Ressam Warwick Goble’nin “Simit Satıcısı” adlı yağlı boya tablosu, 1906 yılında İstanbul’daki bir simit satıcısını anlatıyor. II. Dünya Savaşı döneminde çıkan kıtlık dolayısıyla bir süre yapımı yasaklanan simit, un üretiminin normal seviyeye ulaşmasıyla günlük hayattaki yerini yeniden alıyor.

Simit nasıl pişirilir?

Susam, keten tohumu, haşhaş veya ayçiçeği çekirdeğiyle kaplı farklı çeşitleri olan simidin büyüklüğü, gevşekliği ve sıkılığı bölgeden bölgeye değişiyor. İzmir’de “Gevrek” olarak bilinen simit, Ankara’da diğer illerde yapılanlardan daha küçük ve daha sıkı olarak hazırlanıyor. İstanbul’daki simitlerde ise pekmez kullanımı ön plana çıkıyor. Temel olarak un, maya, susam ve pekmezden oluşan bu leziz yiyecek, fırınlarda, pastanelerde ve simit evlerinde buharlı fırınlarda pişiriliyor. Ancak evlerdeki fırınlarda yapılmak istenirse pişirme esnasında fırının içerisine bir kâse su konuluyor.

Ev yapımı simit için 2,5 su bardağı un, 1 paket hazır maya, 1 çay kaşığı toz şeker, 1 çay kaşığı tuz, 1 çay bardağı su, 1 çay bardağı pekmez ve bol miktarda kavrulmuş susam yeterli. Bir yoğurma kabı içerisine un, maya, toz şeker, tuz ve suyu aldıktan sonra hamuru homojen hâle gelene kadar yoğurun. Suyu hazırlayacağınız hamurun içine azar azar katmanız önemli. Kulak memesinden biraz daha sert kıvamı alan hamurun üzerini nemli, temiz bir bezle örterek dinlenmeye bırakın. Yaz aylarında dinlenme süresinin daha kısa olduğunu unutmayın. Hamur dinlenirken orta boy bir tencereye bire bir oranında pekmez ve su koyarak karışımı ocakta kaynatın. Genişçe bir tabağa bir miktar susam ve pekmez hazırlayarak son işlem için bir kenarda bekletin. Hamur iki katı hacme ulaştığında hamurdan limon büyüklüğünde bezeler kopararak çubuk şeklinde biçimlendirip uçlarını halkasal olması için birleştirin. Her bir simit halkasını önceden kaynatmış olduğunuz pekmezli suya batırıp arından geniş tabaktaki pekmezli susama bulayarak fırın tepsisine dizin. Fırınınızın önceden 220 derece sıcaklığa ulaştığından emin olun. Simitleri fırına verdikten sonra fırının içine yarıya kadar su dolu bir kâse yerleştirin. Bu sayede daha yumuşak olmasını sağlayabilirsiniz. Çok hızlı pişen bir yiyecek olan simidin yanmaması için sık sık fırını kontrol etmeniz gerekebilir. Pişen ve ilk sıcaklığı geçen simitlerinizle demli bir çay, peynir ve domates eşliğinde eşsiz bir kahvaltı tabağı hazırlayabilirsiniz.

Simit seçerken nelere dikkat edilmeli?

Türk yemek kültüründe büyük yer eden ve her şehir için farklı anlamlar taşıyan bir unlu mamul olan simidi dilerseniz pastane, fırın ya da simit evlerinden dilerseniz sokakta satış yapan bir simit satıcısından alabilirsiniz. Öncelikle sağlıklı koşullara sahip bir ortamdan ürünü almaya dikkat etmelisiniz. Satıcının elle temastan kaçınarak maşa ya da peçete kullanması sağlığınız açısından önemli.

Farklı damak tatlarına hitap etmesi için sade, tahinli, peynirli, kaşarlı, sucuklu, zeytinli olarak hazırlanan bu ürünü alırken tazeliğinden emin olmak için ne zaman yapıldığını sorabilirsiniz. Bölgeden bölgeye yapılışı değişen simidin genel olarak tabanının yanık olmaması, dışının çıtır çıtır, içinin ise yumuşak olması gerekiyor.

Simit nasıl saklanır?

Fazla sayıda aldığınız ya da sonra tüketeceğiniz simitleri, yaklaşık 24 saat kadar sonra yiyecekseniz poşetleyerek buzdolabınızda saklayabilirsiniz. Ancak poşetin hava almamasına dikkat etmelisiniz. Aksi takdirde simit kuruyor ve sertleşiyor. Yemek istediğiniz zaman, yaklaşık bir saat önce buzdolabından çıkararak yiyeceğinizin oda sıcaklığına gelmesini bekleyebilirsiniz. Hemen tüketmek isterseniz 100 derece sıcaklığa getirilmiş mikrodalga fırında veya fırında simidinizi ısıtabilirsiniz.

Bir günden daha uzun süre saklayacaksanız, bütün hâldeki simitleri yarıya bölerek ayrı ayrı poşetleyip buzdolabınızın dondurucu bölmesine yerleştirin. Bu sayede daha az yer kaplayan ve yerleştirmesi kolay olan yiyeceğinizi 3 ay süresince bozulmadan ilk günkü lezzetini koruyacak şekilde muhafaza edebilirsiniz.

Simit nelerle iyi gider?

Ülkemizde özellikle günün ilk öğünü olan kahvaltıyı süsleyen lezzetli, doyurucu ve pratik bir seçim olan simidi, isterseniz tek başına isterseniz peynir, domates, zeytin, reçel ve çay eşliğinde tüketebilirsiniz. Orta Doğu ülkelerinde haşlanmış yumurta ve bir ot karışımı olan “Duggah” ile birlikte yenen simit, Mekke ve Medine camilerinde yanında yoğurt ya da ayranla tüketiliyor. Sürülebilir çikolatayla da bambaşka bir tada ulaşan bu ürünün yanındaki yiyecek ve içecek grubunu damak zevkinize göre çeşitlendirmek oldukça kolay.

Simit yerine ne yenebilir?

Bir simit yaklaşık 4 dilim ekmeğe tekabül ediyor. Susama alerjiniz varsa ayçiçeği çekirdeği, keten tohumu ya da haşhaş kaplı olan çeşitlerini tercih edebilirsiniz. Aynı kalori değerinde bakliyat ya da diğer tahıldan yapılmış yiyecekleri de seçmek sizin elinizde. Örneğin 100 gram barbunya yiyerek susamlı bir simitten alacağınız kalori, vitamin ve mineral ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.

Susam, simidin kalorisini iki katına çıkardığından kilo kontrolü için bir günde birden fazla susamlı simit yememeye özen gösterin. Ayrıca, tahinle yapılanların en yüksek kaloriye sahip olduğunu unutmayın. Gelişme çağındaki çocuğunuzun ağırlıklı olarak simitle beslenmemesine dikkat edin.