Zeytinyağlı Biber Dolması

Zeytinyağlı biber dolmasının 100 gramında 176 kalori bulunmaktadır. Zeytinyağlı biber dolmasının 1 porsiyonu (155 gr) 273 kaloridir. 1 adet ( 70 gr) zeytinyağlı lahana sarması 123 kaloridir. Zeytinyağlı biber dolmasının 100 gramı 13.65 gram karbonhidrat, 2.27 gram protein, 12.53 gram yağ, 1.42 gram lif içermektedir.

Çiğ biberlerin yaklaşık olarak %92'lik kısmı sudan oluşuyor. Biberlerin tatlılığından sorumlu bileşenler ise glikoz ve fruktoz gibi şekerler. Biber dolmasının içerisinde az miktarda lif bulunuyor. Oldukça lezzetli olan bu yemek, vitamin ve mineral bakımından ise zengin. İçerisinde pirinç, sıvı yağ ve kıyma gibi besinler yer alıyor. Kullanılan malzemeler yemeğin besin değerine ve kalorisine etki ediyor. Zeytinyağlı veya etli olarak tercih edilebiliyor.

Biber dolmasının faydaları nelerdir?

Biber dolması içerisinde yer alan kıyma, önemli bir protein kaynağı. Yüksek besin değerine sahip olması açısından sağlığa son derece faydalı. Hafızanın güçlenmesi konusunda etki gösterdiğini söyleyebiliriz. Kanın yapı taşlarından bir tanesi olan demir bakımından ise zengin.

İçerisinde kullanılan pirinç, özellikle bağırsak kanserine karşı önemli bir koruyucu. Karbonhidrat miktarı bol olduğu için hızlı ve anlık olarak enerji sağlayabiliyor. Pirinçte bol miktarda nişasta yer alıyor. Vücut gelişimini desteklemeye yardımcı oluyor.

Vücut enerjisinin büyük bir kısmı yağlar tarafından karşılanıyor. Yemeğe konulan sıvı yağ, vücut ısısının korunmasında etkili. Orta boydaki bir dolmalık biber ise vücudun günlük C vitamini ihtiyacının büyük bir kısmını karşılayabiliyor. C vitamini ihtiyacının %169'luk kısmını karşılayabilen bu yiyecek B6, A, E ve K1 vitaminleri de içeriyor. Potasyum ve folat bakımından da zengin. Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı oluyor. İçeriğindeki K vitamini sayesinde kanın pıhtılaşmasını kolaylaştırıyor. Kemik erimesine karşı koruyucu etki gösteriyor. Biberin içinde bulunan lutein ve zeaksantin karotenoidleri yeterli tüketimde göz sağlığını koruyabiliyor. Bu maddelerin alımı, göz retinasını oluşabilecek oksidatif hasardan korumaya yardımcı oluyor. Bünyesinde yer alan tanin ise mide iç dokusundaki peptik ülser gelişimini önlüyor. Bu bakımdan ülsere karşı etkili bir koruma sağlıyor. 

Tanin ve antioksidan içermesi nedeniyle prostat kanserini önlemede ve tedavide de etkili diyebiliriz. İltihaplanmaları ve buna bağlı olarak gelişen ağrıları azaltabiliyor. E vitamini kaynağı olarak cilde ve saça iyi geliyor. Diyabeti kontrol ediyor ve kötü kolesterolü düşürüyor. İnsülin üretiminin tetiklenmesiyle kan şekerini düşürmede etkili. Hücre ve dokularda antioksidan özelliği ile yenilenme sağlayabiliyor. Yaşlanmanın etkilerini biraz da olsa yavaşlatabiliyor. 

Biber dolmasının tarihçesi 

Dolmalık biber bitkisinin anavatanı Orta Doğu ve Güney Amerika. Buralardan dünyaya yayılan yiyecek, İspanya ile Avrupa'ya giriyor. Daha sonra İngiltere ve Orta Avrupa ülkelerine ulaşıyor. 17. yüzyılda Portekizliler dolmalık biberi, Güneydoğu Asya'ya götürüyor. 16. yüzyılda Avrupa ile Osmanlı'nın kurmuş olduğu sıkı ilişkiler sonucunda dolmalık biberler ilk olarak İstanbul'a getiriliyor. İstanbul'dan tüm Türkiye'ye yayılıyor. Yetiştirilme şekillerine göre sarı ya da yeşil gibi farklı renkler alabiliyor. Biber dolması, Orta Doğu ve Balkanlarda yaygın bir şekilde pişirilen bir yemek. Bu yemeğin Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde içerisine farklı baharatlar katılarak pişirilmesi mümkün. 

Dolmalık biber nasıl yetiştirilir?

Birkaç ufak detay haricinde tüm biberler aynı şekilde ekiliyor. Dolmalık biberler, serada raf üzerinde kolayca yetiştirilebiliyor. Güneş gören bir yere konuluyor. 10 gün içerisinde yeşermesi mümkün diyebiliriz. Mart ayının ilk haftasında ekiliyor. Mayısın ortalarında seraya dikiliyor. İlk birkaç gün arka arkaya su verilmesi gerekiyor. Fidan tutuna boğaz doldurması adı verilen işlem uygulanıyor. Uygulamanın amacı, fidanın toprak ile temas eden kısmının suya temasını önlemek. Temmuz'un sonuna doğru fidanın alt yapraklarını kopartabilirsiniz. Ağustos'tan itibaren ise yetiştirmiş olduğunuz dolmalık biberlerinizi toplamaya başlayabilirsiniz.

Biber dolması hangi mevsimde yenir?

Hemen hemen her mevsimde tüketilebilen bir yiyecek olduğunu söyleyebiliriz. Sıcak havalarda zeytinyağlısı, soğuk havalarda etlisi tercih ediliyor. Her zaman kolaylıkla marketlerde bulabileceğiniz biberi, uzun ömürlü bir sebze olduğundan dilediğiniz mevsimde pişirmeniz mümkün.

Biber dolması nasıl pişirilir?

Biber dolmasını zeytinyağlı ve etli olmak üzere iki farklı şekilde pişirebilirsiniz. Sıvı yağ, soğan, fıstık, pirinç gibi malzemeleri tencerede karıştırarak su ve baharatları ilave edin. Biberleri hazırladığınız harç ile doldurduktan sonra tencereye dizin. Üzerlerine de domates ile kapak yapabilirsiniz. Zeytinyağı ve sıcak su ile pişirin. İçerisine kıyma ekleyerek etlisini de yapabilirsiniz.

Saray usulü yapılan yemeklerde salça ve domates yer almadığından bol baharat kullanılabiliyor. Pişirmede dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, biberlerin aşırı derecede doldurulmaması. Bu nedenle fazla harç kullanmamanızda fayda var. İç malzemesinin fazla olması sonucunda biberler patlayabiliyor. Bu nedenle harçtan göz kararı ve yeterli ölçüde kullanmalısınız. Doldurmuş olduğunuz biberlerin ağız kısmı yukarıya gelmeli. İç malzemenin tencerede dağılmaması için dizilim önemli. Yemeği önce kaynatıp sonra da kısık ateşte pişirmekte fayda var. Kısık ateşte pişen yemek çok daha lezzetli oluyor. Ocaktan alındıktan sonra hemen servis edilebiliyor. 

Biber dolması nelerle iyi gider?

Yemeğinizin üzerine ya da yanına yoğurt koyarak tabağınızı zenginleştirebilirsiniz. Öncesinde mercimek çorbası, yoğurt çorbası, şehriye çorbası ya da ezogelin çorbası içebilirsiniz. Göze hitap etmesi bakımından dolmaları limon dilimleri ile de servis edebilirsiniz. Yanında çeşit çeşit salata da tüketilebiliyor. Cacık, turşu, humus, haydari ve közlenmiş biberle birlikte yenilebiliyor. Ana yemek olarak sunulacaksa, yanında peynirli ya da patatesli börek yapılabiliyor. Diyet yapanlar sadece yoğurt ya da cacıkla tüketerek fazla kalori almamaya dikkat etmeli. Yine de isteyenler yemeğin yanında fırın makarna ya da ekmek gibi karbonhidratlar da tüketebiliyor. 

Biber dolması nasıl saklanır?

Pişirdiğiniz biber dolmasını buzdolabının içerisinde en fazla bir hafta saklayabilirsiniz. Pişirmediğiniz yemeği ise kolay bir şekilde dondurucuda saklamanız mümkün. Öncelikle dolmalık biberlerin içini temizlemeniz ve az miktarda tuzlamanız gerekiyor. İç harcıyla tek tek doldurup buzdolabı poşetlerine yerleştirerek buzluğa atabilirsiniz. Buzluk kısmından çıkardığınız zaman yemeğin çözülmesini beklemenize gerek yok. Direkt olarak tencerede pişirebilirsiniz. Kışa hazırlık olarak buzdolabınızın dondurucu bölmesine pişmeye hazır olan biber dolmasını porsiyonlara ayırarak atabilirsiniz. Bu şekilde istediğiniz zaman pişirebilirsiniz.

Biber dolması hangi bölgeye aittir?

Biber dolması Türkiye'de ilk kez İstanbul Bölgesi'ne getirilmiş. Osmanlı mutfağında yer alan geleneksel lezzet, İstanbul usulü olarak pişiriliyor. İstanbul usulü pişirilen bu yemeğe "saray dolması" adı da veriliyor. Soğuk olarak tüketilebilen zeytinyağlı türü, oldukça seviliyor. Her yörenin farklı tarifi ile çeşitlilik gösteriyor. 

Biber dolması yerine ne kullanılabilir?

Her zaman istediğimiz malzemeler elimizin altında bulunmayabiliyor. Eğer dolmalık biberiniz yoksa, bu yemeğin yerine patlıcan dolması, kabak dolması, soğan dolması, domates dolması ya da pırasa dolması pişirebilirsiniz. Doldurabileceğiniz her sebzenin dolmasını yapabilirsiniz. Biberleriniz yetersiz kaldığında, fazla iç harcınızı patates doldurarak kullanabilirsiniz. Patates dolması da biber kadar lezzetli olabiliyor. Aynı şekilde domates dilimleri ile kapak yapılabiliyor. Biber sevmeyenler genelde başka sebzeleri doldurarak dolma yapıyor.