Berberin her derde deva olabilir mi?
Son zamanlarda sıklıkla adını duymaya başladığımız berberin mercek altına alındı! Gelin tüm ayrıntılarını bilimsel makale incelemeleriyle birlikte konuşalım.
Berberin, Berberis vulgaris, altınmühür, altın iplik, Oregon üzümü, phellodendron ve ağaç zerdeçal gibi bazı bitkilerde bulunan bir maddedir.
Berberin, tadı acı ve sarı renkli bir maddedir. Belirli kalp rahatsızlıkları olan kişilere fayda sağlayabilecek şekilde kalp atışını güçlendirmeye yardımcı olabilir. Ayrıca bakterileri öldürebilir, vücudun kandaki şekeri nasıl kullandığını düzenlemeye yardımcı olabilir ve şişliğin azalmasına destek olabilir.
Berberin binlerce yıldır Çin ve Ayurveda tıbbının bir parçası olmuştur. Vücutta çeşitli şekillerde çalışır ve vücut hücrelerinde değişiklikler yapabilir. Berberin üzerine yapılan çalışmalar, diyabet, obezite ve kalp sorunları da dahil olmak üzere çeşitli metabolik sağlık koşullarını tedavi edebileceğini göstermiştir. Ayrıca bağırsak sağlığını da iyileştirebilir. Berberin güvenli görünmesine ve birkaç yan etkiye neden olmasına rağmen, bir uzmana danışmadan tüketmemekte fayda vardır.
Berberinin faydaları nelerdir?
Araştırmalara göre berberinin tedaviye yardımcı olabileceği durumlar şunlardır;
Berberin ve bakteriyel enfeksiyonlar
Berberin etkili bir antimikrobiyal ajan olabilir. 2022 yılında yapılan bir çalışma, berberinin Staphylococcus aureus'un büyümesini engellemeye yardımcı olduğunu buldu. S. aureus, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok sağlık sorununa neden olabilir:
Sepsis
Zatürre
Menenjit
Bir dizi cilt rahatsızlığı
Başka bir çalışma, berberinin belirli bakterilerin DNA ve proteinlerine zarar verme yeteneğine sahip olduğunu buldu.
Berberin ve inflamasyon
İnflamasyon, kalp hastalığı ve diyabet de dahil olmak üzere çeşitli sağlık koşullarında önemli bir faktördür. Araştırmalar berberinin anti-enflamatuar özelliklere sahip olduğunu, yani diyabet ve diğer enflamasyonla ilişkili sağlık koşullarının tedavisine yardımcı olabileceğini öne sürmektedir.
Berberin ve diyabet
Araştırmalar berberinin bir diyabet tedavisi olarak işe yarayabileceğini göstermiştir. Çalışmalar, üzerinde olumlu etkileri olabileceğini bulmuştur:
Kan şekeri
Trigliseritler
İnsülin
Bir literatür incelemesi, berberinin kan şekerini düşürmede plasebodan daha iyi olduğunu göstermiştir. Aynı analiz, berberin ve kan şekeri düşürücü ilaçların bir kombinasyonunun tek başına ilaçlardan daha etkili olduğunu ortaya koymuştur.
2014 araştırmasına göre berberin, özellikle kalp hastalığı, karaciğer yetmezliği veya böbrek sorunları nedeniyle mevcut anti-diyabetik ilaçları alamayanlar için potansiyel bir diyabet tedavisi olarak umut vaat ediyor.
Başka bir literatür incelemesi, berberinin yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte kan şekerini düşürmede tek başına yaşam tarzı değişikliklerinden daha iyi sonuç verdiğini ortaya koymuştur. Berberinin, vücudun kan şekerini nasıl kullandığını düzenlemeye yardımcı olabilecek AMP ile aktive olan protein kinazı aktive ettiği görülmektedir. Araştırmacılar, bu aktivasyonun diyabet ve obezite ve yüksek kolesterol gibi ilgili sağlık sorunlarının tedavisine yardımcı olabileceğine inanıyor.
Bir başka 2020 meta-analizi, karaciğer enzimlerinde önemli bir yükselme olmaksızın vücut ağırlığı ve metabolik parametrelerde faydalar gösterdi. Bununla birlikte, bilim insanlarının berberinin güvenliğini ve etkinliğini tam olarak belirlemek için daha büyük, çift kör çalışmalar yapmaları gerekmektedir.
Diyabet için berberin almadan önce bir doktorla konuşun. Herkes için doğru olmayabilir ve diğer ilaçlarla etkileşime girebilir.
Berberin ve yüksek kolesterol
Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol ve trigliserit seviyelerinin yüksek olması kalp hastalığı ve felç riskini artırabilir. Bazı kanıtlar berberinin LDL kolesterol ve trigliserit seviyelerini düşürmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Bir incelemeye göre, hem hayvanlarda hem de insanlarda yapılan çalışmalar berberinin kolesterol düşürücü etkileri olduğunu göstermektedir.
LDL veya "kötü" kolesterolü azaltmaya ve yüksek yoğunluklu lipoproteini veya "iyi" kolesterolü artırmaya yardımcı olabilir.
Bir literatür taraması, berberinin yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte kullanılmasının, yüksek kolesterol tedavisinde tek başına yaşam tarzı değişikliklerinden daha iyi sonuç verdiğini ortaya koymuştur.
Berberin ve yüksek tansiyon
Yüksek tansiyon kalp hastalıklarının önde gelen nedenlerinden biridir. Bir literatür taraması, berberinin kan basıncını düşürücü bir ilaçla birlikte kullanılmasının tek başına kullanılmasından daha etkili olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, sıçanlar üzerinde yapılan bir çalışmanın sonuçları, berberinin yüksek tansiyonun başlangıcını geciktirebileceğini ve geliştiğinde şiddetini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Berberin ve obezite
Obezite, aşağıdaki hastalıkların riskini artırabilen yaygın bir durumdur:
Tip 2 diyabet
Kalp hastalığı
Yüksek tansiyon
Yüksek kolesterol
Bir çalışmanın arkasındaki ekip berberinin kahverengi yağ dokusunu aktive edebileceğini gözlemlemiştir. Bu doku, vücudun yiyecekleri vücut ısısına dönüştürmesine yardımcı olur ve artan aktivasyon obezite ve metabolik sendromun tedavisine yardımcı olabilir.
Bazı araştırmalar, berberinin, doktorların tip 2 diyabeti tedavi etmek için sıklıkla reçete ettiği metformin ilacına benzer şekilde çalıştığını öne sürmektedir. Aslında, berberin bağırsaktaki bakterileri değiştirme yeteneğine sahip olabilir, bu da hem obezite hem de diyabet tedavisine yardımcı olabilir.
Berberin ve polikistik over sendromu
Polikistik over sendromu (PCOS), bir kadında belirli erkeklik hormonlarının yüksek seviyelerde bulunması durumunda ortaya çıkar. Bu sendrom, kısırlığa ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilen hormonal ve metabolik bir dengesizliktir.
PCOS, berberinin ele alınmasına yardımcı olabileceği birçok sorunla bağlantılıdır. Örneğin, PCOS'lu bir kişi aynı zamanda;
Yüksek insülin seviyeleri, diyabet veya her ikisi
Yüksek tansiyon
Yüksek kolesterol
Daha fazla vücut ağırlığını da beraberinde getirebilir.
Sistematik bir inceleme, berberinin insülin direnci olan PCOS için bir tedavi olarak umut vaat ettiğini bulmuştur. Ancak yazarlar, bu etkilerin doğrulanmasının daha fazla çalışma gerektireceğini belirtmektedir.
Berberin ve kanser
Berberin, hücre moleküllerinde değişiklikler yaratabilir ve bunun başka bir potansiyel faydası olabilir: KANSERLE MÜCADELE!
Bir inceleme berberinin aşağıdaki kanserler üzerinde "açık inhibitör etkileri" olduğunu bulmuştur:
Kolorektal kanser
Akciğer kanseri
Yumurtalık kanseri
Prostat kanseri
Karaci̇ğer kanseri̇
Rahim ağzı kanseri
Bir başka çalışma, berberinin kanserin ilerlemesine ve tipik yaşam döngüsüne müdahale ederek tedavisine yardımcı olduğunu belirtmektedir. Ayrıca kanser hücrelerinin öldürülmesinde de rol oynayabilir. Bu kanıtlara dayanarak, yazarlar berberinin kanserle savaşan bir ajan olarak "etkili, güvenli ve uygun fiyatlı olmasının beklendiğini" belirtmektedir.Bununla birlikte, araştırmacıların berberinin kanser hücreleri üzerindeki etkilerini insanlarda değil, yalnızca bir laboratuvarda incelediklerini unutmamak önemlidir.
Berberin ve bağırsak sağlığı
2020'de yayınlanan bazı araştırmalara göre, berberin kanser, inflamasyon, diyabet ve diğer durumların tedavisine yardımcı olabiliyorsa, bu durum bağırsak mikrobiyotası üzerindeki yararlı etkisine bağlı olabilir. Bilim insanları, bağırsak mikrobiyomu - bağırsaktaki bakteri kolonileri - ile bu koşullar arasında bağlantılar bulmuşlardır.
Berberin, bağırsaktaki zararlı bakterileri ortadan kaldıran ve böylece sağlıklı bakterilerin büyümesini artıran antibakteriyel bir etkiye sahiptir. İnsanlarda ve kemirgenlerde yapılan çalışmalar bunun doğru olabileceğini öne sürse de, bilim adamları, berberinin insanları nasıl etkilediğini ve kullanımının güvenli olup olmadığını doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu konusunda uyarıyor.
Berberin vs metformin
Bilim İnsanları, berberin ve metforminin birçok özelliği paylaştığını ve her ikisinin de tip 2 diyabet tedavisinde yararlı olabileceğini söylüyor. Bununla birlikte, bir kişinin doktoru metformin reçete etmişse, önce doktorlarıyla görüşmeden berberini bir alternatif olarak düşünmemelidir.
Berberin, metformin ile etkileşime girebilir ve kan şekeri seviyelerini etkileyerek yönetilmesini zorlaştırabilir. Bir çalışmada, berberin ve metforminin birlikte alınması, metforminin etkisinde %25 düşüşe yol açmıştır.
Berberinin yan etkileri nelerdir?
Ulusal Tamamlayıcı ve Bütünleştirici Sağlık Merkezi (NCCIH), yetişkinlerin berberin içeren takviyeleri ağız yoluyla almaları halinde kısa vadede ciddi yan etkilere neden olma ihtimalinin düşük olduğunu belirtmektedir. Ancak, uzun süreli kullanımın güvenli olduğunu göstermek için yeterli bilgi bulunmamaktadır.
Berberin, aşağıdakiler gibi sindirim yan etkilerine neden olabilir:
Mide rahatsızlığı
Kabızlık
Mide bulantısı
Ayrıca bazı insanlarda kızarıklığa veya baş ağrısına neden olabilir.
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda bilim insanları, hayvanın türüne, ne kadar tükettiğine ve ne kadar süreyle tükettiğine bağlı olarak aşağıdaki etkileri fark etmişlerdir:
İshal
Kusma
Mide bulantısı
Kas titremesi
Mide ülserleri
Karaciğer ve böbrek büyümesi
Beyaz kan hücrelerinde azalma
Berberin veya diğer takviyeleri almadan önce bir doktorla konuşmak önemlidir, çünkü bunlar herkesin kullanması için güvenli veya uygun olmayabilir. Herhangi bir bitkisel ürüne karşı alerjik reaksiyon geliştiren herkes ürünü kullanmayı derhal bırakmalıdır.
NCCIH, berberin içeren takviyeleri hamilelik sırasında veya emzirme döneminde kullanılmamasını tavsiye etmektedir. Yeni doğmuş bir bebeğe berberin takviyesi verilmesinin sarılığı tetikleyebileceğini veya kötüleştirebileceğini ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir durum olan sarılık riskini artırabileceğini ekliyorlar. Ayrıca, kişinin diğer hipoglisemik reçeteli ilaçları alıp almadığına bağlı olarak, berberin alımından kaynaklanan hipoglisemi potansiyeli de olabilir. Berberin reçeteli ilaçlarla da etkileşime girebilir. Bu yüzden kullanmadan önce doktorunuza danışmanızda fayda vardır.
Berberin güvenli midir?
İnsanlar berberin içeren ürünleri almadan önce doktorlarıyla konuşmalıdır.
NCCIH'a göre bazı olası riskler şunlardır:
Berberin, metformin gibi diğer ilaçlarla etkileşime girebilir.
Bir takviyede aktif bir bileşenin ne kadar bulunduğu her zaman net değildir, bu da yanlış dozun alınmasına neden olabilir.
İnsanlar çok fazla alırsa veya bir kişi duyarlıysa yan etkiler ortaya çıkabilir.
Altınmühür ve diğer berberin ürünlerinin uzun süreli kullanım için güvenli olduğunu kanıtlayacak yeterli bilimsel bilgi yoktur.
Hamilelik sırasında veya emzirme döneminde berberin almak fetüs veya yenidoğan üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir.
Berberin hakkında sıkça sorulan sorular
Aşağıda berberin hakkında sıkça sorulan bazı sorular yer almaktadır.
Berberin kilo kaybı için kullanılır mı?
Berberin bazı kişiler tarafından kilo kaybını desteklemek için kullanılır. Bu, berberin alımının vücut ağırlığı, vücut kitle indeksi (BMI) ve bel çevresinde önemli bir azalma ile ilişkili olduğunu bulan bir 2020 çalışması tarafından doğrulanmıştır.
Berberin böbreklere zarar verir mi?
2023 yılında yapılan bir araştırmaya göre, berberinin böbrek sorunları olan kişiler üzerinde olumlu bir etkisi vardır. Bunu bağırsaktaki dost bakteri türlerini değiştirerek ve bağırsakta böbrek hastalığını daha da kötüleştirebilecek kötü maddelerin üretimini durdurarak yapar.
Berberin iyi bakterileri öldürür mü?
Berberin iyi bakterileri öldürmez. 2020 yılında yapılan bir araştırma, berberinin zararlı bağırsak bakterilerinin hücre ölümüne neden olabilirken, bağırsaktaki yararlı bakterilerin sayısını ve türlerini de artırdığını ortaya koymuştur.
Araştırmalar, berberinin diyabet, kalp hastalığı ve obezite dahil olmak üzere çeşitli durumlar için umut verici bir tedavi olabileceğini düşündürmektedir. Bununla birlikte, bir tedavi seçeneği olarak kullanılmasının güvenli olduğunu göstermek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Berberin, bazı reçeteli ilaçlar kadar güçlü olabilen doğal bir ilaçtır. Bu nedenle, insanlar onu dikkatli kullanmalı ve almadan önce bir doktorla konuşmalıdır.
