Orta Meksika kökenli, kabuğu yeşil ve iri çekirdekli bir tropik meyve olan avokado yüksek miktarda lif içeren besinler arasında yer alıyor. İçeriğindeki vitamin ve minerallerle sağlıklı bir yaşam tarzını benimseyen herkes için vazgeçilmez bir besin olduğu da kesin.
Avokadonun faydaları neler?
Avokadonun faydaları saymakla bitmiyor desek yeridir. Enerji değeri yüksek bir meyve olan avokado içerdiği doymamış yağ asitleri sayesinde kandaki kolesterolün yükselmesini önlüyor. Yani denebilir ki avokado, kalp ve damar hastalıkları için mucize niteliğinde doğal bir ilaç. Folik asit açısından da hayli zengin olan avokadonun hamilelik sırasında tüketilmesi, hem bebek gelişimi hem de anne sağlığı için oldukça faydalı. İçerdiği potasyum miktarının fazla olması nedeniyle böbrek fonksiyonlarını ve kan basıncını düzenleyen avokado Omega-6 ve Omega-9 yağ asitleri yönünden de oldukça zengin. Bu sayede metabolizmayı hızlandırıyor ve yağ yakımını kolaylaştırıyor. Doygunluk hissi verdiği için düzenli tüketildiği takdirde kilo kaybına yardımcı olduğu gibi lif oranı yüksek bir meyve olduğundan kabızlık probleminin de önüne geçilmesine destek oluyor.
Tüm bunların yanı sıra içeriğindeki antioksidan maddelerin birçok kanser türüne karşı koruyucu etki göstermesi de avokadonun faydalarından. Göz sağlığı için de mucize bir besin olan avokado beta karoten, lutein ve zeaksantin içeriyor. Aynı zamanda cildi besleyerek ışıltı kazanmasına yardımcı olan bu meyve, yaşlanma etkilerinin önüne geçerek cildi gençleştiriyor. O derece ki kozmetik ve ilaç sektöründe de avokadodan sıkça faydalanılıyor. A, D, E, K vitaminleri, likopen ve beta karoten gibi antioksidanlar sadece yağda çözünebildiği için avokadonun kendi içerdiği sağlıklı yağlar sayesinde yine kendi içerdiği bu vitaminlerden de maksimum düzeyde faydalanmak mümkün. Yapılan araştırmalar da salatalara avokado eklemenin antioksidan emilimini 15 kata kadar artırdığını gösteriyor.
Ana vatanı Orta Meksika olan, Guatemala ve Güney Amerika’nın kuzey sahillerinde yetişen avokadonun adı, çiçekli bitkiler sınıfından tarçın ve kafur ağacını da içine alan defnegiller familyasına ait bir ağaçtan ve bu ağacın meyvelerinden geliyor. Avokado, dona çok dayanıksız bir ağaç olduğundan tropikal ve subtropikal bölgelerde yetişiyor. Kabuğu yeşil, içiyse yeşile dönük beyaz renk olan ve ortasında kocaman bir çekirdeği bulunan meyvedeki enerjinin %80’i, çoğu meyvenin aksine yağdan geliyor. 17 ve 18. yüzyıllarda “tereyağı armudu” olarak da bilinen avokado yağ oranının yüksek olması sebebiyle günümüzde Hindistan’ın bazı bölgelerinde hala “tereyağı meyvesi” olarak adlandırılıyor.
Avokadonun giderek daha fazla tüketilmesinin ardından en merak edilen sorulardan biri de "Avokado nasıl yetiştirilir?" oldu. Avokado yetiştiriciliğindeki en önemli faktör iklim özellikleri. Türkiye’deki üretimi oldukça düşük olan avokado, yıllık 1 milyon tonun üzerinde üretimiyle Meksika mutfağının vazgeçilmezlerinden. Avokadonun ülkemizdeki 1.000 tonluk üretiminin yaklaşık %70’i Alanya’da yapılıyor. Türkiye’deki diğer avokado yetiştirme alanları arasındaysa Antalya, Mersin, Anamur’un bazı bölgeleri ve Gazipaşa yer alıyor. Ilıman hava koşullarına sahip olan bölgeleri seven avokado bitkisi, ani don olaylarının yaşandığı bölgelerde meyvelerini döküyor. Don olan bölgelerde bahçe tesislerindeki ağaçların, hava akımını doğru bir şekilde aldığı güneye meyilli alanlara dikilmesi öneriliyor.
Son yıllardaysa evde avokado yetiştiriciliği oldukça yaygınlaşmış durumda. Evde avokado yetiştirmek için ilkbahar mevsimi en ideal zaman. Bunun için ilk olarak olgunlaşmış bir avokado çekirdeğini meyveden güzelce ayırın ve yıkayın. Çekirdeği yaklaşık beş dakika suda beklettikten sonra yıkayıp kurulayın. Çekirdeğin alt kısmına bir adet, her iki yana da birer adet olmak üzere üç tane kürdan batırın ve su dolu bir kavanoza veya bardağa yerleştirin. Kavanozunuzu doğrudan güneş almayan ama güneş gören bir noktaya yerleştirin. 8 hafta içinde çekirdeğinizin filizlenmesi gerekiyor. Eğer yaşadığınız yer avokado yetiştirmek için yeterince sıcak ve nemli bir iklime sahipse bitkinizi ileride bahçenize de dikebilirsiniz. Meyve almanız ise 5 ila 13 yıl gibi bir süreyi bulacaktır.
Avokado, manav ve marketlerde her mevsim rahatlıkla bulunabiliyor. Yaz aylarında genellikle ithal olanları satılan meyvenin yerli olanlarının zamanı ise Eylül-Haziran ayları arası. Avokado fiyatlarıysa mevsimine göre değişiklik gösteriyor. Meyvenin bol olduğu hasat zamanlarında fiyatların oldukça düştüğü söylenebilir.
Avokado tane ile satıldığından ve pahalı bir meyve olduğundan satın alırken doğru seçimi yapmak önemli. Avokado tropikal bir meyve olduğu için dalından kopartıldığında çok sert oluyor ve yemeye hazır olması için yumuşamasını beklemek gerekiyor. Yumuşama süresi de avokadonun cinsine göre değişiklik gösteriyor. Kabuğu ince olanlar oda sıcaklığında 2-3 gün içinde olgunlaşırken kabukları kalın olanlarda bu süre 7-10 günü bulabiliyor. Avokado seçimindeki bir diğer önemli kriter ise onu ne zaman yiyeceğiniz. Hemen tüketmek istiyorsanız olgun yani kıvamında yumuşamış olanlarını seçmelisiniz. Hemen yemeyecekseniz sert olanlarından alabilir ve avokadonuzu evde kendiniz olgunlaştırabilirsiniz. Oda sıcaklığında 3-4 gün bekleterek yumuşamasını ve renginin koyulaşmasını sağlayabilirsiniz. Olgunlaşma süresini kısaltmak isterseniz de avokadonuzu bir kese kağıdının içine bir elma ya da muzla birlikte koyabilirsiniz.
Avokadonun buzdolabında saklanması kısa bir zaman içerisinde kurumasına sebep oluyor. Kesilmemiş bütün bir avokadonun saklanabilmesi için en ideal ortam oda sıcaklığı. Avokado çabuk kararan bir meyve olduğundan keser kesmez üzerine limon ya da turunçgil suyu sıkarak bunu geciktirebilirsiniz. Eğer bir avokadonun sadece yarısını kullanacaksanız diğer yarısını çekirdekle bırakıp ışık almayacak şekilde alüminyum folyoyla veya streç filmle sararak buzdolabında saklayabilirsiniz. Avokado bu şekilde bir güne kadar dayanacaktır.
Avokadoyu kolayca soymak için boydan ikiye böldükten sonra şeftaliyi ortadan ayırır gibi ikiye ayırın. Bıçağı sertçe çekirdeğine sapladıktan sonra çekince bıçakla beraber çekirdek de çıkar. Elinizde kalan iki yarım avokadoyu bir kaşık yardımıyla kabuğundan kolaylıkla ayırabilirsiniz. Yenecek kadar olgunlaşmamış avokadoların kabuğuysa bu kadar kolay soyulmayacaktır.
Çok faydalı olan bu meyveyi damak tadınıza göre çeşitli şekillerde tüketmek mümkün. Soyup limonladıktan sonra salatalarınıza ekleyebilir ya da sevdiğiniz baharatları ve otları ekleyip garnitür olarak sunabilirsiniz. Kahvaltıda kızarmış ekmeğin üstüne sürerek yiyebileceğiniz gibi soyulmuş ve ezilmiş avokadoyu sarımsaklı yoğurt ile karıştırarak leziz ve sağlıklı bir öğün elde edebilir, farklı bir tat elde etmek için bal ve ezilmiş cevizle karıştırabilirsiniz. Avokado ayrıca yumurta ile karıştırılarak omlet yapılabilir ya da sotelenerek yemeklerin yanında garnitür olarak tüketilebilir. Bir orta boy avokadonun yarısı yaklaşık 112 kalori ve bir tatlı kaşığı yağa denk gelecek kadar yağ içerdiğinden avokado tüketirken günlük alınan yağ miktarının gözden geçirilmesinde kesinlikle fayda var.
Baskın bir tadı olmadığı için avokado neredeyse her şeyin yanına yakışıyor. Tavuklu ya da jambonlu sandviçlere uyum sağladığı gibi balık ve deniz ürünlerinin zengin tatlarını, yumuşak dokusuyla daha fazla ortaya çıkarıyor. Hatta avokadonun genellikle çöpe atılan çekirdeği de çeşitli şekillerde tüketilebiliyor ve en az avokado kadar vitamin içeriyor. Lif ve antioksidan deposu olan avokado çekirdeği, sindirim sistemini düzenliyor ve tok hissetmenizi sağlıyor. Ancak, çok sert olduklarından avokado çekirdeklerini çiğ olarak yemeye kalkarsınız dişinizi kırabilirsiniz. Çekirdeğin yumuşamasını bekledikten sonra rende veya blender yardımıyla toz haline getirebilir, ardından yoğurt, smoothie ve mısır gevreklerine ekleyerek yiyebilirsiniz.
Devamı
E-bülten grubumuza hoş geldiniz :)