Yiyecek artıklarını kullanmanın yaratıcı yolları
Gıda israfından korunmak ve sürdürülebilirliği desteklemek bizim elimizde. Nasıl mı?
Gıda israfı ciddi bir sorundur. ABD Tarım Bakanlığı (USDA) her yıl ABD'deki gıda arzının %30-40'ının israf edildiğini tahmin etmektedir. Gıda israfı sadece doğal kaynaklarımızın çoğunu tüketmekle kalmıyor, aynı zamanda sera gazı emisyonlarını artırıyor ve iklim değişikliğine katkıda bulunuyor. Neyse ki, gıda israfını azaltmak için yemeklerinizi önceden planlamak, yalnızca ihtiyacınız olanı satın almak ve uygun gıda saklama yöntemlerini uygulamak gibi çeşitli adımlar atabilirsiniz.
Gıda artıklarını çöpe atmak yerine değerlendirmek de, atıkları azaltmanın, çevresel etkinizi en aza indirmenin ve paradan tasarruf etmenin bir başka basit yoludur. Bu, sadece yiyecekleri tekrar kullanarak veya geri dönüşüm yaparak değil, aynı zamanda kompost yaparak da mümkündür. Kompost, organik atıkları toprağa dönüştürmek için harika bir yöntemdir ve bahçenizde veya saksı bitkilerinizde kullanabileceğiniz verimli bir gübre elde etmenizi sağlar. Bu basit adımlarla hepimiz gıda israfını azaltabilir ve çevreye daha dost bir yaşam tarzı benimseyebiliriz.
Kemik suyu yapmayı deneyin
Pahalı kemik suyu takviyeleri veya toz karışımlar satın almak yerine, etten arta kalan kemikleri saklayarak evde kendi kemik suyunuzu yapabilirsiniz. Ayrılmış kemikleri büyük bir tencereye ekleyin ve kemikler tamamen suya batana kadar suyla doldurun. Kaynamaya bırakın ve üzerini kapatarak en az 8 saat kısık ateşte pişmesini bekleyin. Jelatin kıvamına gelene kadar kaynatın. Daha sonra bir süzgeç kullanarak suyu süzün, kavanozlara aktarın ve buzdolabında saklayın.
Kemik suyu, sadece kahve veya çaya sıcak ve rahatlatıcı bir alternatif olmakla kalmaz, aynı zamanda çorba, güveç, dolma ve et suyuna da harika bir katkı sağlar. Bu yöntemle hem sağlıklı bir içecek elde eder, hem de atıkları minimumda tutarak çevreye katkıda bulunursunuz.
Bayat ekmeklerinizi kullanarak kruton yapın
Eğer bayatlamış bir somun ekmeğiniz varsa, onu atmanıza gerek yok. Bunun yerine, bir grup lezzetli ev yapımı kruton hazırlamak için kullanın. İlk başta, somun ekmeğinizi küpler halinde kesin ve zeytinyağı ile karıştırın. Üzerine isteğe bağlı olarak sarımsak tozu, biberiye, karabiber veya soğan tozu gibi seçtiğiniz baharatları ekleyin. Ardından, hazırladığınız karışımı bir tepsiye yayın ve 200 °C sıcaklıkta 10-15 dakika veya krutonlar çıtır çıtır ve altın rengi olana kadar pişirin.
Ev yapımı krutonlar, salatalara, çorbalara ve güveçlere ekstra lezzet ve çıtırlık katar. Ayrıca, ekmek atığından kurtulmanın lezzetli biryoludur.
Pancar, havuç ve turp yapraklarını saklayın
Pancar, havuç ve turp gibi kök sebzelerin yapraklarını saklamak harika bir fikirdir. Bu yeşillikler sadece yenilebilir ve besleyici değil, aynı zamanda inanılmaz derecede çok yönlüdür.
Garnitür Olarak Soteleyin: Yaprakları hafifçe soteleyerek kolay bir garnitür elde edebilirsiniz. Biraz sızma zeytinyağı ve sarımsakla birlikte soteleyerek yemeğinizin yanında lezzetli bir ekleme yapabilirsiniz.
Salata ve Çorbada Kullanın: Yaprakları salatalara veya çorbalara ekleyerek besleyici bir dokunuş katın. Hem lezzetli hem de sağlıklı bir seçenek olacaktır.
Pesto veya Humus İçinde Kullanın:Yaprakları pesto veya humus yapımında diğer yeşilliklerle birlikte kullanabilirsiniz. Bu, geleneksel tariflere farklı bir tat ve besleyici bir katkı sağlayacaktır.
Yaprakları saklamak için, nemli bir bezle sarılmış olarak buzdolabında birkaç gün taze tutabilirsiniz. Bu şekilde, yiyeceklerinizi değerlendirerek israfı azaltabilir ve sağlıklı bir şekilde beslenmeye katkıda bulunabilirsiniz.
Meyve kabuğu reçeli deneyin
Elma veya portakal gibi meyvelerin kabuklarını atmak yerine, lezzetli bir meyve kabuğu reçeli yapmak için kolayca saklayabilirsiniz. Kabukları 25-30 dakika suda pişirin, ardından kabukları süzün ve elde ettiğiniz sıvıyı sterilize edilmiş kavanozlara veya teneke kutulara dökmeden önce şeker ve limon suyu ekleyerek yüksek ateşte kaynatın. Meyve kabuğu reçeli, chia pudingi, yoğurt kaseleri ve diğer sağlıklı tatlılar için lezzetli bir sos oluşturur. Ayrıca, meyve kabuklarını değerlendirerek gıda israfını azaltmış olursunuz. Bu pratik yöntemle hem lezzetli bir reçel elde edersiniz hem de doğal kaynakları daha verimli kullanırsınız.
Kompost yapmayı deneyin
Kompostlama, atık oluşturmadan gıda artıklarını kullanmanın harika bir yoludur. Mutfağınızdan veya bahçenizden meyve ve sebze kırpıntıları, yumurta kabukları, kahve telvesi, çiçekler ve yapraklar gibi artık organik maddelerin toplanmasını içerir. Bu maddeler çürüdükçe, toprağı zenginleştiren ve bitki büyümesini destekleyen besin açısından yoğun kompost oluşturur.
Kompostu arka bahçenizde veya bir mutfak kompostlama cihazı kullanarak kapalı alanda yapabilirsiniz. Ayrıca, birçok şehirde kompost programları veya artıklarınızı bırakabileceğiniz yerel çöp kutuları bulunmaktadır. Bu şekilde hem atıkları azaltır hem de toprağı verimli hale getirerek doğal döngüye katkıda bulunmuş olursunuz. Evde kompost yapmanın detaylarını öğrenmek için ''Evde kompost nasıl yapılır?'' yazımızı inceleyebilirsiniz.
Meyve artıklarından meyve sirkesi yapın
Meyve sirkesi yapmak için meyve artıklarını kullanabilirsiniz. Meyve sularını fermente ederek meyve sirkesi yapmak mükemmel bir fikirdir çünkü meyveleri tazeliğin her aşamasında kullanır ve istenmeyen meyveleri kullanılabilir bir şeye dönüştürür. Çoğu kişi zaten elma sirkesine aşinadır, ancak mango, çilek, üzüm, papaya ve narenciye gibi çeşitli meyvelerle de farklı meyve sirkesi türleri yapabilirsiniz.
Meyve sirkesi yapmanın çeşitli yöntemleri vardır. Öncelikle, cam kavanoza ihtiyacınız olacak ve yeterli meyve artıklarınız yoksa, bunları yeterli olana kadar dondurucu poşette dondurabilirsiniz. Kavanozun dörtte üçünü meyvelerle doldurun ve su ekleyin. Meyveleri sıkıca kapatmadan önce, suyun üstlerini kapladığından emin olun. Su, iki hafta sonra bulanıklaşır. Bu aşamada, sıvıyı süzün, suyu kavanoza geri koyun ve yeniden kapatın. Kavanozu iki hafta daha bekletin, böylece sirke daha da olgunlaşır. Bu şekilde, artık meyveleri değerlendirerek lezzetli ve sağlıklı meyve sirkesi elde edebilirsiniz.
Yiyecek atıklarınızı hayvan barınaklarına bağışlayın
Yiyecek atıklarını hayvan barınağına bağışlamak, yiyecek israfını azaltmanın etkili bir yoludur. Bu şekilde, kalan yiyecek artıklarını hayvan çiftliklerine ve barınaklara göndererek, hem atık miktarını azaltabilir hem de hayvanlara yardım edebilirsiniz. Çiftçilerin hayvanlarını gıda atıklarıyla beslemelerine yardımcı olmak, hayvancılıkta tüketilen tahıl miktarını azaltır.
Yakınınızdaki hayvan çiftliklerini veya yerel pazarı arayarak, atık gıda bağışlarını kabul edip etmediklerini ve hayvanlarına bağlı olarak hangi kriterleri belirlediklerini öğrenebilirsiniz. Örneğin, tavşan sahipleri artık sebze artıklarıyla besleyebilirler. Tavuk ve keçilerin ise çeşitli yiyecekleri tüketebileceği bilinmektedir. Ancak, artıkları saklarken ve bağışlarken plastik torba kullanmaktan kaçınmak önemlidir. Bunun yerineyeniden kullanabileceğiniz çevre dostu ve sızdırmaz kaplar veya kilitli torbalar kullanmayı tercih edebilirsiniz. Bu şekilde, hem yiyecek atıklarınızı değerlendirir hem de hayvanlara yardımcı olursunuz. Aynı zamanda çevreye duyarlı bir yaklaşımı teşvik ederek sürdürülebilir bir yaşam tarzına katkıda bulunmuş olursunuz.
Mutfağınızdaki yiyecek artıklarını kullanmanın faydaları
Dünya genelinde gıda israfı hepimiz için önemli bir sorun haline gelmiştir. Bu sorunu çözebilmek için sürdürülebilir bir yaşam için hepimiz adım atarak hem dünyaya hem kendimize yatırım yapabiliriz. Örneğin, sürdürülebilir yaşam arayışımızda gıda geri dönüşümü maliyet tasarrufu sağlar ve çevreye yardımcı olur.
Mutfağınızdaki yiyecek artıklarını yeniden kullanmanın birçok faydası vardır:
Paradan Tasarruf Edersiniz: Yiyecek atıklarınızı kullanmak, bireysel olarak veya ticari olarak daha fazla para harcamaktan kaçınmanıza yardımcı olur. Restoranlar için, gıda atıklarının kullanılması, taze malzemeler satın almak için harcanacak parayı azaltabilir.
Sera Gazı Emisyonlarını Azaltmaya Yardımcı Olursunuz: Gıda atıkları, çöp alanlarında çürüdüğünde, metan gazı gibi sera gazlarının salınmasına neden olur. Bu gazlar, iklim değişikliği üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir. Gıda atıklarını geri dönüştürerek, atmosferdeki metan gazı miktarını azaltarak iklim değişikliğine katkıda bulunabiliriz.
İşletme İtibarını Artırırsınız: Yiyecek atıklarını geri dönüştüren ve çevre dostu uygulamaları benimseyen bir işletme olmak, çevre bilincine sahip müşterilerin ilgisini çekebilir. Çevreye duyarlı bir işletme olarak bilinmek, işletmenizin itibarını artırabilir ve çevre dostu tüketicilerin tercih ettiği bir marka haline gelmenize yardımcı olabilir.
Bu nedenlerle, mutfağınızdaki tüm yiyecek artıklarını kullanmak, hem çevre hem de ekonomik açıdan faydalıdır. Bu uygulamaları benimseyerek hem kaynakları daha etkin kullanırız hem de çevreye daha duyarlı bir yaşam tarzı benimsemiş oluruz.
Gıda israfı dünya çapında ciddi bir sorundur. Neyse ki, gıda israfını azaltmaya yardımcı olmak ve daha çevreye duyarlı bir tüketici olmak için yemek artıklarınızı kullanmanın pek çok yolu vardır. Zaman ve paradan tasarruf etmek ve aynı zamanda sürdürülebilirliği uygulamak için yukarıda listelenen seçeneklerden birkaçını denemeyi düşünebilirsiniz.
İsrafı azaltmanın yanı sıra, gıda artıklarını kullanmanın yaratıcı yeni yollarını bulmak, diyetinizi çeşitlendirmenize yardımcı olabilir. Bilmediğiniz malzemeleri denemekten veya normalde kullanmadığınız sap veya kabuk gibi bitki parçalarıyla yemek yapmaktan korkmayın. Yeni favoriler bulabilirsiniz! Bu şekilde, hem israfı azaltır hem de yaratıcı ve çeşitli yemekler deneyerek mutfağınızı daha verimli hale getirebilirsiniz. Ayrıca, doğal kaynakları daha sürdürülebilir bir şekilde kullanarak çevreye katkıda bulunmuş olursunuz.
